LIFE OF PI

Κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι πρόκειται για μια ταινία για παιδιά και ότι, μάλιστα, περιέχει και χριστιανικά μηνύματα. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι όχι μόνο δεν είναι παιδική με χριστιανικά μηνύματα, αλλά αντιθέτως  πρόκειται για μια ταινία με βαθιά αθεϊστικά μηνύματα.  Δεν υποστηρίζει απλώς το πνεύμα της αθεΐας, αλλά αυτό αποτελεί τη βάση της ταινίας, το «δεδομένο» απ’ το οποίο ξεκινά για να χτίσει πάνω σε αυτό κάθε άλλη ιδέα. Θα ήθελα ξεκάθαρα να το επισημάνω αυτό, καθώς πολλοί τη θεώρησαν σαν μια απλή, χαρούμενη ιστορία επιβίωσης ενός εφήβου και μιας τίγρης τής Βεγγάλης μέσα σε μια βάρκα στη μέση του ωκεανού. Αν ρίξουμε όμως μια πιο προσεκτική ματιά, μπορούμε να διακρίνουμε τον σκηνοθέτη και τον σεναριογράφο της ταινίας να “μιλούν” μέσα από το στόμα του δυτικού συγγραφέα – ο οποίος παρεμπιπτόντως ψάχνει ένα ενδιαφέρον θέμα για το βιβλίο που πρόκειται να γράψει – πριν αρχίσει η αφήγηση της ιστορίας, και ο οποίος δηλώνει ευθέως : «ενδιαφέρθηκα για τη συγκεκριμένη ιστορία γιατί άκουσα ότι θα με κάνει να πιστέψω στον Θεό». 

Εμμέσως πλην σαφώς, σε προσκαλεί δίνοντάς σου κίνητρο να παρακολουθήσεις την ταινία, για να σου δώσει στο τέλος ένα μήνυμα αναφορικά με τη δήλωση αυτή. Επομένως, η όλη η ιστορία δείχνει να ξετυλίσσεται για να ασχοληθεί ο συγγραφέας με το ζήτημα της ύπαρξης του Θεού. Δεν έχει να κάνει,  δηλαδή, με μια ιστορία επιβίωσης όπως φαίνεται εξωτερικά, αλλά πατά σε αυτήν χρησιμοποιώντας τη για να σχολιάσει πολύ μεγαλύτερα ζητήματα, τα οποία απασχολούν κάθε άνθρωπο επάνω σε αυτήν τη γη. Αυτή η δήλωση του δημιουργού, βέβαια, εμπεριέχει  ειρωνεία, καθώς  αργότερα διαπιστώνεις ότι η πρόθεση των συντελεστών της ταινίας δεν είναι καθόλου να σε κάνουν να πιστέψεις στον Θεό – αφού ούτε οι ίδιοι πιστεύουν στην πραγματικότητα· η πρόθεσή τους είναι να σου πουν τη δική τους οπτική για την έννοια της θρησκείας  και τον ρόλο της στις ζωές των ανθρώπων.

Απ’ την αρχή, λοιπόν, της ιστορίας ο σκηνοθέτης ρίχνει στο τραπέζι το ζήτημα των θρησκειών μέσα από τον προβληματισμό του μικρού Πισίν, ο οποίος αναζητά ένα βαθύτερο νόημα στη ζωή. Αυτό τον κάνει να γνωρίσει και τις τρεις μεγάλες θρησκείες της ανθρωπότητας, τον Ινδουϊσμό -που είναι και η θρησκεία τού πολιτισμού στον οποίο μεγάλωσε-, τον Χριστιανισμό και τον Μωαμεθανισμό.

Έτσι, από πολύ νωρίς, γίνεται ταυτόχρονα Ινδουιστής, Χριστιανός και Μουσουλμάνος πιστεύοντας ότι μπορεί να ακολουθεί και τις τρεις θρησκείες. Στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί, και ιδιαίτερα σε ένα παιδί το οποίο αρχικά επηρεάζεται από τις πεποιθήσεις του οικογενειακού του περιβάλλοντος· ωστόσο μπαίνει στο σενάριο ώστε από την κριτική των συντελεστών να μην ξεφύγει καμία από τις τρεις θρησκείες, οι οποίες κατά βάση παρουσιάζονται σαν μύθοι για παιδιά. Η αναζήτηση του Πισίν για τις τρεις θρησκείες σκοντάφτει στον ρασιοναλισμό του πατέρα: «Αντί να τρέχεις από τη μια θρησκεία στην άλλη, γιατί δεν αρχίζεις με τη λογική;» του λέει την ώρα που τρώνε όλοι μαζί στο τραπέζι. «Μέσα σε λίγες εκατοντάδες χρόνια η επιστήμη προχώρησε μακρύτερα στην κατανόηση του σύμπαντος απ’ ό,τι η θρησκεία σε 10.000 χρόνια». «Αυτό είναι αλήθεια, ο πατέρας σου έχει δίκιο», συμπληρώνει και η μητέρα, παρόλο που ο ρόλος της συμβολίζει τη θρησκευόμενη και πιο συναισθηματική πλευρά της οικογένειας. Όμως παίρνοντας αυτήν τη θέση ενισχύει την άποψη του πατέρα και, βεβαίως, των συντελεστών της ταινίας οι οποίοι βρίσκονται πίσω από αυτήν. Το μήνυμα αυτό έρχεται αμέσως μετά να επισφραγίσει η σκηνή με την τίγρη και το κατσικάκι. Ο μικρός Πισίν, ο οποίος τα βλέπει όλα αγαθά, πάει στο κλουβί της τίγρης και της προσφέρει ένα κομμάτι κρέας περιμένοντας να το πάρει από το χέρι του. Την τελευταία στιγμή, ο πατέρας του τον τραβά μακριά μαλώνοντάς τον αυστηρά: «Εκείνη η τίγρη δεν είναι φίλος σου. Αν δεν ερχόμουν έγκαιρα, θα σου έκοβε το χέρι». «Μα τα ζώα έχουν ψυχή, το έχω δει στα μάτια τους», επιμένει ο Πισίν. «Όταν κοιτάς μέσα στα μάτια της, βλέπεις τα δικά σου συναισθήματα να αντανακλώνται πίσω σε σένα» απαντά ο πατέρας. Η διαπαιδαγώγηση συνεχίζεται με τον πατέρα να βάζει μπροστά στο κλουβί της τίγρης ένα κατσικάκι, το οποίο κατασπαράζει αμέσως μπροστά στα μάτια του έντρομου Πισίν. Από το σημείο εκείνο χάνει το ενδιαφέρον του για τη ζωή και όλα του φαίνονται ανιαρά.

Ποιο είναι, λοιπόν, το μήνυμα που θέλουν να περάσουν εδώ οι συντελεστές; Οι θρησκείες ταυτίζονται με την αφελή οπτική και πίστη του μικρού Πισίν, ότι η τίγρη και αυτός είναι φίλοι και έτσι μπορεί να την ταΐσει από το χέρι του. Είναι μια αντανάκλαση της ανάγκης τής ψυχής για νόημα, για σκοπό μέσα στον κόσμο αυτόν. Η πραγματικότητα όμως, την οποία εκπροσωπεί η χρήση της λογικής, είναι αυτή με το κατσικάκι! Με λίγα λόγια, η πραγματικότητα είναι αυτή η σκληρή αλήθεια που ζούμε χωρίς να γνωρίζουμε τις βαθύτερες αιτίες της και την οποία είναι καλό να αποδεχτούμε χωρίς πολλά γιατί. Από την άλλη πλευρά, η θρησκεία είναι χρήσιμη, όχι γιατί σου λέει την αλήθεια, αλλά γιατί χωρίς αυτήν η ζωή χάνει τη μαγεία που έχει. Όλα γίνονται άνοστα, πεζά. Πάνω σε αυτό το βασικό μήνυμα χτίζει τα υπόλοιπα η ταινία και το επιβεβαιώνει με πολλούς τρόπους στη συνέχεια.

Ένα παράλληλο μήνυμα που δίνει η ταινία -το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να τονιστεί και αυτό-, είναι η ιδέα του χάους, του πόνου, των ανεξέλεγκτων καταστάσεων και της απουσίας Θεού. Ο Πισίν διηγείται στον συγγραφέα τα γεγονότα της γέννησής του: «Γεννήθηκα», λέει, «εσπευσμένα από έναν ερπετολόγο που είχε έρθει στον ζωολογικό κήπο του πατέρα μου για να εξετάσει μια σαύρα, η οποία ποδοπατήθηκε από μια τρομαγμένη στρουθοκάμηλο». Το «αδιαμφισβήτητο» μήνυμα του «τυχαίου», του αφημένου στο τίποτα, του χάους, της πρόκλησης ανεξήγητου πόνου και του χωρίς νόημα θανάτου προβάλλεται ήδη απ’ την αρχή της ταινίας. Όπως και η αφήγηση της γέννησης του θείου τού Πισίν, Μάματζι, ο οποίος όταν βγήκε απ’ την κοιλιά της μητέρας του είχε υγρό στους πνεύμονες και οι γιατροί τον στριφογύριζαν απ’ τα πόδια για να του το βγάλουν και τελικά, κατέληξε να έχει μεγάλους πνεύμονες και μικρά πόδια, κάτι που τον βοήθτησε να γίνει καλός κολυμβητής! Τι θέλει να δείξει πάλι εδώ ο αφηγητής; Ότι σε όλα τα γεγονότα της ζωής δεν υπάρχει κάποια θεία Πρόνοια, αλλά ότι όλα είναι θέμα τύχης πώς θα εξελιχθούν!

Έχουμε, λοιπόν, τρεις βασικούς άξονες πάνω στους οποίους κινείται η ταινία: 1.το χάος και την απουσία νοήματος 2. την οπτική της ζωής μέσω της θρησκείας που απαλύνει τον πόνο έστω και σαν ψευδαίσθηση και 3. το «ώριμο» βλέμμα στη σκληρή πραγματικότητα με γνώμονα τη λογική.

Αυτά τα τρία μηνύματα παρουσιάζονται τελείως ξεκάθαρα  όταν η ταινία μπαίνει στο “κυρίως πιάτο”. Η ιστορία, λοιπόν, θέλει τον πατέρα της οικογένειας να αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα σε βαθμό που αναγκάζεται να πουλήσει τον ζωολογικό κήπο του μαζί με όλα τα ζώα που ζούσαν σε αυτόν, και μαζί με την οικογένειά του να ξεριζωθεί απ’ τη γενέτειρά του Ινδία και να μεταναστεύσει στον Καναδά.

Αυτό έχει σαν συνέπεια ο Πισίν να χάσει το περιβάλλον που μεγάλωσε, τα έθιμα, την κοπέλα που αγαπούσε και να ταξιδέψει προς μια νέα πατρίδα.Πάλι εδώ βλέπουμε την ανεπιθύμητη τροπή που παίρνει πολλές φορές η ζωή μας χωρίς, όμως, να υπάρχει κάποιο νόημα πίσω από αυτό. Η ιδέα αυτή συνεχίζεται με το ναυάγιο του πλοίου, τον πνιγμό όλου του πληρώματος και με μόνους επιζήσαντες μέσα σε μια βάρκα τον Πισίν, μια ζέβρα, έναν ουρακοτάγκο, μια ύαινα και μια τίγρη. Η ύαινα σκοτώνει τη ζέβρα και τον ουρακοτάγκο και ύστερα η τίγρη την ύαινα. Έτσι, η υπόλοιπη ιστορία καταλήγει να είναι η προσπάθεια επιβίωσης του Πισίν με την τίγρη μέχρι την τελική λύτρωση των δύο, όταν η βάρκα προσαράζει σε μια ακτή του Μεξικού.

Αυτό όμως που αποδεικνύεται στο τέλος είναι ότι τα πραγματικά γεγονότα δεν ήταν αυτά που παρακολουθούσαμε, αλλά πολύ πιο φριχτά! Οι πραγματικοί επιζήσαντες δεν ήταν μόνο τα ζώα κι ο Πισίν, αλλά και η μητέρα του, ο μάγειρας και ένας ναύτης. Ο ναύτης κατά την πτώση από το πλοίο στην βάρκα  σπάει το πόδι του, το οποίο παθαίνει μόλυνση. Στη συνέχεια, ο μάγειρας σκοτώνει τον ναύτη τον οποίο αργότερα τρώει. Ύστερα, σκοτώνει τη μητέρα του Πισίν και ρίχνει το σώμα της στη θάλασσα, το οποίο κατασπαράζουν οι καρχαρίες. Στο τέλος, ο Πισίν σκοτώνει τον μάγειρα και ο ίδιος, μετά από αρκετές μέρες στον ωκεανό, σώζεται σε μια ακτή του Μεξικού.

Όλα αυτές οι εξελίξεις αποκαλύπτονται στο τέλος, καθώς ο Πισίν διηγείται την ιστορία στον δυτικό συγγραφέα -ο οποίος εκπροσωπεί κάθε δυτικό, ώστε καθένας από εμάς να μπορεί να ταυτιστεί μαζί του-, όχι ακριβώς έτσι όπως έγιναν, αλλά με έναν φανταστικό, παραβολικό τρόπο με στόχο τα φριχτά γεγονότα να μην γίνουν αβάσταχτα για τον θεατή, αλλά να παρουσιαστούν πιο “χαριτωμένα”. Έτσι, στην αφήγηση της ιστορίας, τη θέση του ναύτη έχει πάρει η ζέβρα, του μάγειρα η ύαινα, της μητέρας η θηλυκή ουρακοτάγκος και του Πισίν η τίγρη – βέβαια κατά τη διάρκεια της ταινίας είναι στη βάρκα και οι δύο μαζί, όμως παρακάτω θα διευκρινίσουμε τι συμβολίζει ακριβέστερα  η τίγρη. Τα ζώα, λοιπόν, παίρνουν τη θέση των ανθρώπων και ο θεατής μαζί με τον δυτικό συγγραφέα παρακολουθούν την ιστορία με αυτόν τον “χαριτωμένο” τρόπο, μέχρι που στο τέλος γίνεται φανερή η φριχτή αλήθεια. Και όχι μόνο ο θεατής μαθαίνει τη φριχτή αλήθεια, αλλά καλείται να διαλέξει μέσα απ’ την ερώτηση που απευθύνει ο  Πισίν στον δυτικό συγγραφέα για το ποια ιστορία από τις δύο προτιμά.  “Αυτή με την τίγρη”, απαντά εκείνος. “Το ίδιο ισχύει με τον Θεό”, αποκρίνεται ο Πισίν.

Τι προσπαθεί, δηλαδή,να μας πει τόσην ώρα ο «ποιητής»;  Ότι ο Θεός και γενικότερα οι θρησκείες αποτελούν ένα «παραμύθι» ωφέλιμο, αφού σε κάνει να αντέχεις τις παράλογες καταστάσεις της ζωής και να συνεχίζεις να επιβιώνεις. Η θρησκεία δίνει νόημα εκεί που φαίνεται να μην υπάρχει. Εάν έβλεπες τα πράγματα ορθολογιστικά, πιθανόν δεν θα μπορούσες να αντέξεις τις σκληρές καταστάσεις της ζωής και τον παράλογο πόνο. Η θρησκεία, ακόμη και σαν «ψέμα», σε βοηθά να μην τρελαθείς!

Πιο αναλυτικά, τα τρία βασικά μηνύματα που θέλει να περάσει η υπόθεση της ταινίας είναι τα εξής: 1) Εάν υπήρχε Θεός δεν θα υπήρχε τόσος παράλογος πόνος, συμφορές και καταστάσεις που διαλύουν ανθρώπινες ζωές χωρίς να βγάζουν νόημα.  Άρα, δεν υπάρχει Θεός. 2) Εάν η ιδέα του Θεού σε κάνει να αντιμετωπίζεις καλύτερα τις φουρτούνες της ζωής, σου απαλύνει τον πόνο και σε κάνει να βλέπεις τα πράγματα με νόημα ακόμη κι αν στην πραγματικότητα δεν υπάρχει, τότε δεν είναι κακό να πιστεύεις. 3) Εσύ επιλέγεις αν θα χρησιμοποιήσεις τη θρησκεία με αυτόν τον τρόπο, είναι καθαρά δική σου επιλογή. Αν, δηλαδή, είσαι χαρακτήρας που μπορείς να κοιτάζεις την αλήθεια κατάματα αντέχοντας τα παράλογα χτυπήματα της ζωής, τότε καλώς κάνεις. Εάν, όμως, δεν αντέχεις κάτι τέτοιο, τότε δεν είναι κακό να χρησιμοποιείς τα «παραμυθάκια της θρησκείας», την ύπαρξη ενός Θεού που δίνει νόημα με σκοπό να αντέξεις στις καταιγίδες της ζωής. Είτε με συναίσθηση ότι πιστεύεις σε ένα «ψέμα», είτε χωρίς. Να σημειώσουμε εδώ ότι στην αρχή της ταινίας που βλέπουμε τον Πισίν να κάνει προσευχή στο τραπέζι πριν το φαγητό, έχει περάσει όλες αυτές τις δυσκολίες και η απόφασή του να μην πιστεύει στον Θεό είναι συνειδητή. Απλώς, έχει κρατήσει αυτήν τη συνήθεια σαν ανάμνηση της «ανώριμης» ηλικίας του.

 Το μήνυμα που θέλει η ταινία να περάσει εδώ είναι ότι η πίστη είναι καλή αλλά μόνο για την περίοδο της «παιδικής» ηλικίας. Όσο, δηλαδή, ο άνθρωπος είναι ανώριμος ψυχικά, έχει ανάγκη να πιστεύει τέτοιες «χαζομαρίτσες», και είναι αναπόφευκτο να περάσει από αυτήν τη διαδικασία. Γι’ αυτό, άλλωστε, μας δείχνει τον Πισίν να έχει την αναζήτηση της θρησκείας όσο είναι μικρός. Όσο, όμως, μεγαλώνει και ωριμάζει αποδέχεται τη σκληρή πραγματικότητα του κόσμου και ζει περισσότερο με τη λογική, αφήνοντας κατά μέρος την πίστη την οποία είχε ανάγκη για συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του. Αυτό εννοεί και ο Πισίν όταν λέει στον δυτικό συγγραφέα -σε εμάς δηλαδή- ότι η πίστη δοκιμάζεται. Δεν το εννοεί όπως εμείς, οι χριστιανοί, θα καταλαβαίναμε αυτήν τη φράση, αλλά με την έννοια ότι η πίστη είναι καταδικασμένη να φθαρεί μέσα απ’ τις καταστάσεις τις ζωής και στο τέλος να χαθεί εξ ολοκλήρου δίνοντας τη θέση της στη λογική.

Όλη αυτή η σύλληψη αποτελεί μια έμμεση αναφορά στην ιστορία του κόσμου. Ότι, δηλαδή, όταν η ανθρωπότητα ήταν ανώριμη -στην αρχαιότητα και μέχρι τον Μεσαίωνα-, είχε ανάγκη να πιστεύει σε θεούς ή Θεό. Όταν όμως «κατάλαβε ότι δεν υπάρχει Θεός», άφησε την πίστη της περνώντας μέσα από τον Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση. Η ανθρωπότητα στηρίχτηκε στη λογική και τις επιστήμες που της δίνουν πιο βέβαιες υλικά απαντήσεις στο μυστήριο της ζωής παρά «φρούδες ελπίδες». Πάμε να δούμε, όμως, τους συμβολισμούς της ταινίας πιο αναλυτικά. 

 

ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ

Είναι μια συμβολική εικόνα για το ναυάγιο της ανθρωπότητας. Όλοι αναγνωρίζουμε ότι κάτι δεν έχει πάει καλά με εμάς, με τον πλανήτη και τη δημιουργία γενικότερα. Υπάρχει το πρόβλημα του κακού, του πόνου και τα πράγματα δεν είναι όπως θα ‘πρεπε να είναι. Δηλαδή, το ότι η τίγρη τρώει το κατσικάκι, επιτίθεται στον άνθρωπο και τον σκοτώνει, το ότι οι άνθρωποι σκοτώνονται μεταξύ τους, ότι υπάρχουν αρρώστιες, πείνα, πόνος, αδικία, ανεξέλεγκτες καταστάσεις και, το κυριότερο όλων, ο θάνατος! Σίγουρα υπήρχε μια περίοδος που το πλοίο έπλεε ομαλά, όμως κάποια στιγμή, κάτι συνέβη και ναυαγήσαμε στο χάος της φουρτουνιασμένης θάλασσας αυτού του κόσμου. Σύμφωνα με την ταινία, δεν γνωρίζουμε τι προκάλεσε το ναυάγιο του πλοίου της ανθρωπότητας, αυτό, όμως, που έχει σημασία είναι να επιβιώσουμε στη θάλασσα των καταστάσεων που είναι η ζωή όπως την ξέρουμε σήμερα.

Αυτό λέει και ο Πισίν για το ναυάγιο στον δυτικό συγγραφέα προς το τέλος της ταινίας: «Ό,τι έγινε, έγινε. Γιατί πρέπει να σημαίνει κάτι; Σου είπα δύο ιστορίες για το τι συνέβη στον ωκεανό. Καμία δεν εξηγεί τι προκάλεσε τη βύθιση του πλοίου. Και στις δυο ιστορίες το πλοίο βυθίζεσαι και η οικογένειά μου υποφέρει». Δηλαδή, όσον αφορά το «ναυάγιο της ανθρωπότητας», ούτε τα στυγνά γεγονότα ούτε η θρησκεία δίνουν μια απάντηση για το τι το προκάλεσε. Είτε βλέπεις τα πράγματα απ’ τη μεριά της σκληρής πραγματικότητας είτε απ’ τη μεριά του Θεού, καμία απ’ τις δύο οπτικές δεν εξηγεί γιατί ναυάγησε η ανθρωπότητα. Αυτό, βέβαια, αποτελεί ψέμα γιατί η Αγία Γραφή δίνει απαντήσεις. Ωστόσο, λίγοι είναι αυτοί που πιστεύουν ότι είναι αληθινή, εφόσον υπάρχει εξαρχής η προκατάληψη πως ό,τι διδάσκει το βιβλίο αυτό για τον Θεό αποτελεί μύθο.

Χειρότερο όμως μήνυμα είναι ότι: «ακόμη και το ναυάγιο της ανθρωπότητας δεν θα πρέπει να σημαίνει κάτι». Αυτό οδηγεί στον απόλυτο μηδενισμό και την απόλυτη απουσία νοήματος. Οι συντελεστές της ταινίας υποστηρίζουν ότι η ζωή δεν έχει κανένα νόημα έτσι κι αλλιώς, κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αποδεχτούμε. Ότι η ζωή δεν χρειάζεται να έχει κάποιο ιδιαίτερο νόημα για να συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Ότι η ώριμη στάση είναι να δεχτείς αυτήν τη σκληρή πραγματικότητα.

 

H ΤΙΓΡΗ ΚΑΙ Η ΘΑΛΑΣΣΑ

Ή αλλιώς: “η πίστη και η σκληρή πραγματικότητα του βίου”. Η τίγρη συμβολίζει τον Πισίν, το ένστικτο της επιβίωσης που παίρνει δύναμη απ’ την πίστη! Ακριβέστερα, συμβολίζει την πίστη απ’ την οποία κανείς παίρνει δύναμη για να συνεχίσει να αγωνίζεται ενάντια στις αντιξοότητες της ζωής. Η λογική από μόνη της δεν θα έφτανε για να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος τα παράδοξα της ζωής, εάν δεν υπήρχε η πίστη. Αυτό το λέει ο ίδιος ο Πισίν  κάποια στιγμή, την ώρα που ταΐζει την τίγρη και από πίσω ακούγεται η αφήγηση του ίδιου ως ενήλικου: «Χωρίς τον Ρίτσαρντ Πάρκερ δεν θα είχα επιβιώσει μέχρι τώρα. Το να ασχολούμαι με τις ανάγκες του δίνει σκοπό στη ζωή μου. Αυτός με κράτησε ζωντανό!» Δηλαδή, αν και η πίστη είναι μια «ψευδαίσθηση», ωστόσο στις δυσκολίες της ζωής σε κρατά ζωντανό και έτσι θα πρέπει με κάποιον τρόπο να την τρέφεις για να την κρατάς ζωντανή. Εδώ, εκτός απ’ την ανάγκη της συμμετοχής σε θρησκευτικές δραστηριότητες, οι οποίες τρέφουν την πίστη και την κρατούν ζωντανή -ή σε εγρήγορση, όπως λέει σε άλλο σημείο για την «τίγρη»-,  ο Πισίν καυτηριάζει την ανάγκη που έχουμε ως άνθρωποι να νοηματοδοτούμε γεγονότα της ζωής, που κατ’αυτόν είναι τυχαία, επειδή αναζητούμε την ελπίδα. Όπως στη σκηνή με την καταιγίδα, όπου κάποια στιγμή πίσω από τα σύννεφα προβάλλει ο ήλιος ρίχνοντας τις ακτίνες του επάνω στην βάρκα του Πισίν. Τότε εκείνος φωνάζει: «έγινε θαύμα, έγινε θαύμα!» ενώ η τίγρη κρύβεται κάτω απ’ το πανί τής βάρκας και ο Πίσίν συνεχίζει απευθυνόμενος στον  Θεό: «γιατί τον τρομάζεις;»  Πολλές φορές στη ζωή, αν οι καταστάσεις με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι ήταν καλύτερες, δεν θα σκανδαλιζόταν η πίστη μας και δεν θα απορούσαμε γιατί ο Θεός επιτρέπει γεγονότα που φαινομενικά όχι μόνο δεν ενισχύουν την πίστη μας σε Αυτόν αλλά, αντιθέτως, την αποδυναμώνουν.

Γενικότερα, όλη η μάχη με την τίγρη μέσα στην βάρκα συμβολίζει τη μάχη του ανθρώπου με την πίστη, η οποία «παλεύει» να μη σβήσει. Γι’ αυτό βλέπουμε την τίγρη μία να βρίσκεται στη βάρκα, την άλλη έξω στο νερό να πιάνεται απ’ τα σχοινιά της για να μην πνιγεί, πιο μετά να κρύβεται κάτω απ’ τα πανιά της βάρκας, ενώ όσο περνά ο χρόνος αδυνατίζει όλο και πιο πολύ, μέχρι που ξεσπά η  τελευταία καταιγίδα ύστερα από την οποία είναι πλήρως αδυνατισμένος. Στο τέλος, που η βάρκα προσαράζει στην ακτή, η τίγρη χάνεται ολοκληρωτικά μέσα στα φυλλώματα του δάσους!

Αυτό που επιδιώκουν, συνεπώς, οι συντελεστές της ταινίας μέσα απ’ την παραβολική εικόνα με την τίγρη, είναι να μας δείξουν τις διάφορες φάσεις από τις οποίες περνά η πίστη: την πάλη με τα κύματα, τον κίνδυνο να «πνιγεί» μέσα σε αυτά – δηλαδή στις δύσκολες καταστάσεις που μπορεί να περνάμε-, ενώ μέσα από τέτοιου είδους υπερβολικά δυσάρεστα γεγονότα, αδυνατίζει μέχρι που εξαφανίζεται τελείως για να αντικατασταθεί από τη λογική. «Έκλαιγα», εξομολογείται ο ενήλικος Πισίν αφού έχει σωθεί, «όχι γιατί σώθηκα, αλλά γιατί ο Ρίτσαρντ Πάρκερ με άφησε τόσο ανεπίσημα». Γιατί κάποια στιγμή που δεν την προγραμματίζεις εσύ -μας λένε έμμεσα οι συντελεστές-, η πίστη από μόνη της σε «εγκαταλείπει» για να δώσει τη θέση της στη στυγνή λογική, με την οποία θα ζήσεις από εκεί και πέρα. Πρόκειται για την εγκατάλειψη της αγαθής οπτικής τής ζωής, της «ανώριμης» δηλαδή ηλικίας, η οποία δίνει τη θέση της στην αποδοχή της «πραγματικότητας» όπως είναι, δηλαδή στην ώριμη ηλικία.  Γι’ αυτό, αν και ο Πισίν υποστηρίζει την πίστη ως αναγκαίο «δεκανίκι» την περίοδο της ανωριμότητας, ομολογεί στο τέλος ότι χωρίς τα μαθήματα του πατέρα του δεν θα είχε επιβιώσει. Δηλαδή, χρειαζόμαστε και τη λογική γιατί, όταν θα έρθει η πλήρης απογοήτευση από την πίστη ή αλλιώς από τον μύθο που προσφέρουν οι θρησκείες, δεν θα τρελαθείς απ’ την απελπισία, αλλά θα έχεις ένα σταθερό έδαφος να πατήσεις.

 

ΤΟ ΓΚΡΙΖΑΡΙΣΜΑ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

Η λογική μάλιστα και η ρεαλιστική οπτική της ζωής χωρίς ωραιοποιήσεις απ’ την θρησκεία και την ύπαρξη Θεού συμβολίζεται στην ταινία και από ένα γκριζάρισμα που κάνει ο σκηνοθέτης κάποιες φορές σε πλάνα, σε κρίσιμα σημεία της ταινίας. Για παράδειγμα, όταν ο Πισίν πιάνει στα δίχτυα του ένα καταπράσινο ψάρι, τη στιγμή που το χτυπά με το τσεκούρι του για να το σκοτώσει, αυτό γίνεται γκρίζο. Καθώς ο Πισίν συνειδητοποιεί τι κάνει, κλονίζεται και επιθυμώντας να επιστρέψει στη «ρομαντική οπτική» λέει: «Σ΄ ευχαριστώ άρχοντα Βισνού που ήρθες με τη μορφή του ψαριού και έσωσες τη ζωή μας». Με αυτό το εύρημα, θέλει να δείξει ο σκηνοθέτης τις αναλαμπές  επιστροφής στην ωμή πραγματικότητα τις οποίες μπορεί να έχει κανείς κατά τη διάρκεια της ζωής του.  Αυτές, στη συνέχεια, μετατρέπονται σε πλήρη συνειδητοποίηση της αλήθειας,  κάτι που συμβολίζεται με την εξαφάνιση της τίγρης στα φυλλώματα, κατά τη διάρκεια της οποίας ο σκηνοθέτης πάλι κάνει το πλάνο από έγχρωμο, γκρίζο!

Η ζωή, δηλαδή -σύμφωνα με τους συντελεστές της ταινίας- στην πραγματικότητα είναι γκρίζα, και η θρησκεία είναι αυτή που την κάνει να φαίνεται έγχρωμη. Ωριμότητα, συνεπώς, θεωρείται γι’ αυτούς το να αντικρίζει κανείς τη ζωή γκρίζα, όπως είναι!

 

ΤΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να συνοψίσω τα πολλαπλά επίπεδα συμβολισμού στα οποία κινείται η ταινία:

1ο – Η ιστορία με τα ζώα αποτελεί μεταφορά που ξετυλίγεται παράλληλα με τη φριχτή πραγματική ιστορία.

2ο – Οι παράλληλες αυτές ιστορίες κρύβουν και μια αναλογία όσον αφορά αφενός την οπτική της θρησκείας στη ζωή και αφετέρου της σκληρής πραγματικότητας που βιώνει καθένας.

3ο  – Ακόμα και ο τρόπος που είναι φτιαγμένη η ίδια η ταινία -3D, όμορφα χρώματα- σε σχέση με τη φοβερή τραγωδία που αφηγείται, συνιστά μια παραβολή για το πώς λειτουργεί η θρησκεία σε σχέση με αυτό που βιώνουμε πραγματικά. Η θρησκεία αποδίδεται με 3D, έγχρωμα πλάνα, όμορφα χρώματα, έτσι ώστε η σκληρή πραγματικότητα που ζει κανείς να απαλύνεται, να μην παραμένει τόσο τρομερή, τουλάχιστον όχι τόσο όσο θα ήταν χωρίς αυτήν.

4ο  -Η  ιστορία με τα ζώα περιέχει γεγονότα τα οποία δεν μπορούν να συμβούν στην πραγματικότητα, π.χ.  οι μπανάνες επάνω στις οποίες επιπλέει ο χιμπατζής· το βιβλιαράκι ναυσιπλοΐας με οδηγίες για το πώς να συμβιώνεις στη θάλασσα με άγρια ζώα · η ίδια η συνύπαρξη του Πισίν με την τίγρη της Βεγγάλης μέσα στην ίδια βάρκα και πολλά άλλα. Μέσα από αυτήν την πληθώρα φανταστικών και εξωπραγματικών στοιχείων που έχει ενσωματώσει ο σκηνοθέτης στη μεταφορική ιστορία, καυτηριάζει το πόσο μη ορθολογιστές είμαστε όσοι πιστεύουμε στον Θεό, καθώς και το πόσο εύκολα δεχόμαστε πράγματα που είναι εκτός πραγματικότητας.

 

ΤΟ ΒΙΒΛΙΑΡΑΚΙ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑΣ

Καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού, βλέπουμε τον Πισίν να προσεύχεται, να ζητά καθοδήγηση και να συμβουλεύεται ένα βιβλιαράκι που περιέχει οδηγίες για ναυαγούς, απ’ το πώς να εξημερώσεις ένα άγριο θηρίο τη στιγμή που βρίσκεσαι ναυαγός μαζί του, μέχρι πώς να πιάσεις ψάρια ή πώς να μην έχεις ναυτία. Όπως είδαμε και πιο πάνω,  το βιβλιαράκι αυτό αποτελεί μια ειρωνική αναφορά στο ιερό βιβλίο κάθε πιστού, κάθε θρησκείας, καθώς περιέχουν οδηγίες για κάθε περίσταση της ζωής και οι πιστοί τα συμβουλεύονται για να ξέρουν πώς να ζουν και πώς να αντιμετωπίζουν κάθε κατάσταση στη ζωή.

 

ΤΟ ΤΟΞΙΚΟ ΝΗΣΙ

“Ό,τι σου δίνει την ημέρα, στο ξαναπαίρνει τη νύχτα”, λέει ο Πισίν γι’ αυτό το νησί, το οποίο συμβολίζει τις αιρέσεις. Δηλαδή, θρησκευτικές οργανώσεις που υπάρχει περίπτωση να συναντήσει κανείς στο διάβα του και οι οποίες υποστηρίζουν ότι είναι σε θέση να του προσφέρουν «ελπίδα» -την οποία μπορεί να χρειάζεται αν βρίσκεται σε απόγνωση-, αλλά μόνο για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Εάν κάποιος καθίσει παραπάνω απ’ όσο πρέπει, τότε θα τον «θανατώσουν», θα τον κάνουν δηλαδή πειθήνιο όργανο -βλέπε λαιμούριους-,  θα τον αφομοιώσουν στο απρόσωπο πλήθος χάνοντας έτσι την προσωπικότητά του· θα του πάρουν χρήματα, θα του απομυζήσουν τη δύναμη, θα τον εκμεταλλευτούν μέχρι να τον αφανίσουν. Αυτά συμβολίζουν τα πλάνα με το δόντι μέσα στο λουλούδι, η πληροφορία ότι το νησί είναι σαρκοφάγο και το σχήμα ενός νεκρού ανθρώπου που έχει το νησί και γίνεται φανερό όταν ο Πισίν απομακρύνεται από αυτό με τη βάρκα.

 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΑΥΤΑ

Ο «ρομαντικός» τρόπος που βλέπει ο Πισίν ως παιδί τα πράγματα -αλλά και κάθε παιδί-, είναι ο τρόπος που ο Θεός έφτιαξε τα πράγματα εξαρχής, πριν λάβει χώρα η πτώση. Η σκληρή πραγματικότητα της καθημερινότητας δεν είναι η φυσιολογική ζωή που δόθηκε εξ αρχής στον άνθρωπο, αλλά το αποτέλεσμα τη πτώσης του ανθρώπου ύστερα από την παρακοή  και τη δοκιμή της ελεύθερης βούλησής του. Ο Θεός δεν έφτιαξε εξαρχής τα ζώα να κατασπαράζονται μεταξύ τους ή να επιτίθενται στον άνθρωπο, δεν έπλασε τους ανθρώπους για να σκοτώνουν ή να αδικούν ο ένας τον άλλον,  να πεινούν, να αρρωσταίνουν και αναπόφευκτα να πεθαίνουν. Ο συγγραφέας της προς Εβραίους επιστολής αναφέρει σχετικά με την αρχική κατάσταση του ανθρώπου και τις προδιαγραφές της πορείας του: «με δόξα και τιμή τον στεφάνωσες, και τον έβαλες επάνω στα έργα των χεριών σου· όλα τα υπέταξες κάτω από τα πόδια του». Στην πορεία, όμως, κάτι δεν πήγε καλά, κάτι έγινε εκτός σχεδίου. 

Για την κατάληξη αυτή, όμως, δεν ευθύνεται ο Θεός αλλά ο άνθρωπος στον οποίο ανέθεσε τη φροντίδα της γης. Θυμίζω ότι ο άνθρωπος δεν πλάστηκε σαν κατευθυνόμενο ρομπότ, αλλά με το ύψιστο προνόμιο να αποτελεί εικόνα Θεού, μια ηθικά ελεύθερη προσωπικότητα με δυνατότητα να υπακούει τον Δημιουργό του ή να επιλέγει να κάνει αυτό που θέλει ο ίδιος εκτός θελήματος του Θεού.

 Ο απ.Παύλος μάς λέει ότι η φύση υποτάχθηκε στη ματαιότητα όχι θεληματικά, αλλά εξαιτίας εκείνου που την υπέταξε. Και αυτός ήταν ο Αδάμ, ο αρχηγός του ανθρώπινου γένους, ο οποίος με τη θέλησή του παραχώρησε την εξουσία της γης στον εχθρό του, τον διάβολο. Γι’ αυτό, σε άλλο σημείο η Αγία Γραφή μας πληροφορεί ότι όλος ο κόσμος βρίσκεται κάτω απ’ την κυριαρχία του πονηρού.

Αυτή είναι, λοιπόν, η αιτία «του ναυαγίου της ανθρωπότητας» και όλης της φθοράς, του πόνου κ.τ.λ που βιώνουμε σήμερα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει Θεός ή ότι, κι αν υπάρχει, Αυτός ευθύνεται για καθετί που συμβαίνει επάνω στη γη. Τι έκανε, λοιπόν, ο Θεός όσον αφορά όλο αυτό το κατάντημα; Εφόσον τα δικαιώματα της γης τα είχε δώσει στον άνθρωπο και εκείνος με τη σειρά του τα παρέδωσε στον διάβολο, που κυριάρχησε σε όλη τη γη, θα έπρεπε πρώτα να γίνει άνθρωπος ο Ίδιος και ως άνθρωπος να παλέψει με τον διάβολο και να τον νικήσει παίρνοντας πίσω τα κυριαρχικά δικαιώματα της γης. Επειδή, λοιπόν, τα παιδιά έγιναν κοινωνοί σάρκας και αίματος, κι αυτός παρόμοια έγινε μέτοχος από τα ίδια, για να καταργήσει, διαμέσου τού θανάτου, αυτόν που έχει το κράτος τού θανάτου, δηλαδή, τον διάβολο και να ελευθερώσει εκείνους, όσους εξαιτίας τού φόβου τού θανάτου ήσαν σε ολόκληρη τη ζωή υποκείμενοι στη δουλεία ( ΕΒ 2:14-15).

Κάποιος μπορεί να πει “Εντάξει, αυτό έγινε. Γιατί, όμως, η γη παραμένει κάτω από πόνο και φθορά;” Επειδή ταυτόχρονα με τη νίκη του Ιησού, παραμένει και ο νόμος της ελεύθερης βούλησης. Δεν επιβάλει, δηλαδή, ο Θεός τη νίκη του επάνω σε κάθε άνθρωπο, αλλά όπως λέει ο Ιωάννης: “Όσοι Τον δέχθηκαν τους έδωσε εξουσία να γίνουν παιδιά του Θεού”. Αυτοί ελευθερώνονται από την εξουσία του σκοταδιού κα μεταβαίνουν στη Βασιλεία του Υιού. Σε αυτούς έρχεται η απελευθέρωση του Κυρίου, η θεραπεία, η άφθονη ζωή, η ελπίδα της αιωνιότητας και κακό δεν κατοικεί στη σκηνή τους.

Αυτό δεν αποτελεί παραμύθι, φαντασία, θρησκευτικά ονειροπολήματα, αλλά απόλυτη πραγματικότητα! Οι άνθρωποι που ανήκουν στον νικητή Ιησού ανάλογα με το μέτρο της υπακοής τους σε Αυτόν, βιώνουν την υπερφυσική προστασία, προμήθεια, φροντίδα του Θεού σε όλα τα επίπεδα της ζωής τους. Η αλήθεια αυτή δεν αποτελεί τρόπο να αποφύγουν τη σκληρή πραγματικότητα της ζωής, αλλά μέσα από τη δόξα του Θεού νικούν αυτήν τη ζοφερή πραγματικότητα, την οποία Εκείνος κυριολεκτικά υποτάσσει κάτω από τα πόδια τους. Δεν έχει αυτή εξουσία επάνω τους, αλλά εκείνοι σε αυτήν και έτσι, όποια δοκιμασία έρθει στη ζωή, έχουν το θάρρος να την αντιμετωπίζουν μέσα από την πίστη, την οδηγία και τη δύναμη Εκείνου που τους αγάπησε.

ΠΩΣ ΝΑ ΔΩ ΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΣΤΑΘΩ

Ο Κύριος όταν ήρθε στη γη είπε ότι η βασιλεία του Θεού είναι ήδη εδώ ωστόσο, μόνο αν γίνεις σαν παιδί μπορείς να τη δεις και να εισέλθεις σε αυτήν. Ο ρασιοναλισμός σε κάνει να πατάς γερά στα πόδια σου στη γη, δεν σε αφήνει, όμως, να εισέλθεις στη βασιλεία του Θεού. Το να γίνεις σαν παιδί στην καρδιά, δεν σημαίνει ότι θα αγνοείς την πραγματικότητα του ξεπεσμένου κόσμου. Η βασιλεία των ουρανών ωστόσο υπάρχει και είναι όπως ακριβώς τη βλέπει η ματιά του μικρού Πισίν και κάθε μικρού παιδιού. Απίστευτο; Και όμως αληθινό! Μάλιστα, η βασιλεία του Θεού είναι καλύτερη, ωραιότερη και ενδοξότερη από κάθε προσδοκία, εικασία, φαντασία. Εκεί υπάρχει ειρήνη, αγάπη, κανείς δεν αδικεί κανένα, υπάρχει τέλεια αρμονία, μια παραδεισένια κατάσταση. Γι’ αυτό ο Χριστός είπε ότι ανήκει στα παιδιά ή σε όσους γίνονται σαν τα παιδιά. Αν δεν γίνεις σαν παιδί, δεν μπορείς να εισέλθεις σε αυτήν. Αν προσπαθήσεις να μπεις ως ώριμος ενήλικος, θα φέρεις μέσα σου αυτό που επικρίνεις ως σκληρή πραγματικότητα του κόσμου! Εσύ ο ίδιος. Γιατί, αν και το επικρίνεις, το κουβαλάς κι εσύ μέσα σου! Πρέπει, λοιπόν, να αποβάλεις αυτήν την «ενήλικη ωριμότητα», η οποία περιλαμβάνει άμυνες, καχυποψία, πονηριά, φθόνο, αντιπαλότητα, εκδικητικότητα, υπερηφάνεια, εγωισμό, σύγκριση, ανταγωνισμό, καταλαλιές, ισχυρή πεποίθηση στον εαυτό και τις «γνώσεις» μας, πνεύμα απιστίας και αμφιβολίας σε αυτά που είναι πραγματικά απ’ τον Θεό, όλο δηλαδή το πακέτο του ξεπεσμένου ανθρώπου.

Ο ΠΑΡΑΒΟΛΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΘΕΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ

Ο παραβολικός τρόπος για να μεταφέρεις ένα μήνυμα με κάποιον δεν είναι λανθασμένος, αρκεί να περιέχει το σωστό μήνυμα. Και δεν είναι μόνο οι παραβολές που ο Ιησούς είπε σαν ιστορίες που περιέχουν ένα πνευματικό μήνυμα, αλλά και πολλά γεγονότα που ΕΓΙΝΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ εμπεριέχουν πνευματικά μηνύματα και λειτουργούν παραβολικά για μας σήμερα. Για παράδειγμα, όπως η ταινία χρησιμοποιεί τη θάλασσα ως παραβολική εικόνα για τον βίο του ανθρώπου πάνω στη γη, έτσι έκανε και ο Ιησούς χρησιμοποιώντας τη λίμνη της Γαλιλαίας, στην οποία έζησε με τους μαθητές Του αληθινά γεγονότα. Μάλιστα για να είμαστε ακριβέστεροι, πρώτα το έκανε ο Ιησούς και ακολούθησε η ταινία. Η διαφορά της ταινίας είναι ότι χρησιμοποιεί μια πετυχημένη παραβολική εικόνα για να περάσει ανάποδα μηνύματα, ενώ ο Ιησούς τα σωστά, τα οποία απευθύνονται σε κάθε άνθρωπο.

Τέτοια μηνύματα είναι π.χ. το ολονύχτιο ψάρεμα των μαθητών χωρίς αποτέλεσμα και το θαύμα που έκανε ο Ιησούς το πρωί να γεμίσουν τα δίχτυα τους, μέχρι σημείου να σκίζονται.  Συμβολίζει τον κόπο για την επιβίωση στηριγμένοι στις δικές μας δυνάμεις όταν δεν αναζητούμε την παρουσία Του στη ζωή μας και πώς η παρουσία του Θεού και η εμπιστοσύνη στον λόγο Του αλλάζουν τα πράγματα και καλύπτουν τις φυσικές ανάγκες μας υπερεκπερισού.  Ακόμα, η θάλασσα συμβολίζει τον κόσμο και το ψάρεμα τον ευαγγελισμό, καθώς ο Ιησούς ύστερα από το θαύμα αυτό είπε στους μαθητές: «Ελάτε πίσω μου και θα σας κάνω ψαράδες ανθρώπων». Άλλες παραβολικές εικόνες είναι η τρικυμία στη λίμνη, με τους μαθητές να βρίσκονται ανήσυχοι μέσα στο πλοίο θεωρώντας ότι ο Ιησούς δεν ενδιαφέρεται που χάνονται, μέχρι που Εκείνος ησυχάζει την τρικυμία. Το περιστατικό αυτό συμβολίζει τις περιόδους στη   ζωή μας που αντιμετωπίζουμε προβλήματα χωρίς να αισθανόμαστε την Παρουσία του Θεού. Σε τέτοιες στιγμές, όταν κράζουμε σ’ Αυτόν Εκείνος επεμβαίνει φανερώνοντας τη μικρή μας πίστη και ακόμα ότι δεν έχουμε μάθει να αναπαυόμαστε σε Αυτόν, όπως ένα μικρό παιδί στην αγκαλιά της μητέρας του. Άλλη παραβολική εικόνα η οποία μάλιστα αποτελεί και ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝ ΛΟΓΩ ΤΑΙΝΙΑ,  είναι ο Ιησούς που περπατά επάνω στα κύματα έχοντας τον έλεγχο του φαινομενικού χάους. Ο μαθητής Του Πέτρος ζήτησε κι αυτός να περπατήσει, ύστερα όμως φοβήθηκε και άρχισε να βουλιάζει. Αν έχεις τα μάτια σου προσηλωμένα στη θάλασσα ή τη φουρτούνα, θα αισθάνεσαι το χάος. Εάν τα έχεις στον Ιησού, τότε η όλη φουρτούνα θα έχει νόημα.

Μάλιστα, εάν μάθεις να κοιτάς σταθερά στον Ιησού ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω, θα περπατάς κι εσύ επάνω στα προβλήματα της ζωής σου. Ακόμη κι αν αυτά δεν λύνονται, η τρικυμία δεν σταματά, εσύ ωστόσο δεν θα βουλιάζεις, αλλά θα περπατάς πάνω στα κύματα μαζί με τον Ιησού. Αυτή είναι η εξουσία που δίνεται σε καθέναν που πιστεύει, όχι ως σχήμα λόγου, αλλά που εμπιστεύεται αληθινά! Ο Κύριος θέλει να μας κάνει υπερνικητές και αυτό επιτυγχάνεται μόνο με το σταθερό βλέμμα στα μάτια του Κυρίου, που προϋποθέτει καθημερινή λατρεία και ζωή στην Παρουσία Του. Τότε υπάρχει πραγματική νίκη και όχι ψευδαίσθηση της θρησκείας. Τότε βλέπεις τη Δόξα του Θεού στη γη των ζωντανών, μετατρέπεις την κοιλάδα του κλαυθμού σε πηγή νερών και προβαίνεις από δόξα σε δόξα.

 Κλείνω με τα παρακάτω λόγια παρηγοριάς για όσους αισθάνονται να χάνουν την ελπίδα τους όσον αφορά τη σκληρή καθημερινότητα: Ακόμη κι αν νιώθεις ότι δεν μπορείς να αντέξεις κάποιες καταστάσεις στη ζωή ή, όπως λέμε, “σε παίρνει από κάτω”, μην ξεχνάς ότι, όσο κι αν υποφέρεις στον παρόντα κόσμο, ο Κύριος υποσχέθηκε ότι μια μέρα θα σφουγγίσει κάθε δάκρυ, πόνο, στενοχώρια, και η θάλασσα, σύμβολο του χάους, της αταξίας και της σκληρότητας του παρόντος βίου, δεν θα υπάρχει πλέον.

Όλο αυτό δεν είναι παραμύθι για να ξεγελάμε τον πόνο μας, αλλά πραγματική υπόσχεση του Θεού, ενός Θεού που ήρθε στη γη όχι για να καλοπεράσει ή να αποφύγει τον πόνο, αλλά για να πεθάνει στη θέση μας, να ματώσει, να κλάψει να βαστάξει τις ασθένειές μας, να μαρτυρήσει! Κι όλα αυτά ήταν τόσο αληθινά, ώστε έχει το δικαίωμα να τα κάνει όλα νέα, να μας δώσει πίσω αυτό που χάσαμε με την ανυπακοή μας και να μας ξαναφέρει  στην πραγματικότητα της ρομαντικής οπτικής του Πισίν· και όχι μόνο του Πισίν, αλλά και καθενός που δεν έχει ξεχάσει να ονειρεύεται και δεν έχει απελπιστεί στο να πιστεύει ότι κάποια όνειρα βγαίνουν αληθινά – αυτά που υποσχέθηκε Αυτός που είναι ΠΙΣΤΟΣ και ΑΛΗΘΙΝΟΣ και μας αγάπησε μέχρι θανάτου, θανάτου σταυρικού!

Και ο Θεός θα εξαλείψει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, και ο θάνατος δεν θα υπάρχει πλέον· ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πλέον· επειδή, τα πρώτα παρήλθαν. Κι αυτός που κάθεται επάνω στον θρόνο είπε: Δέστε, κάνω καινούργια τα πάντα. Και μου λέει: Γράψε· επειδή, αυτά τα λόγια είναι αληθινά και πιστά. Και μου είπε: Πραγματοποιήθηκε· εγώ είμαι το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος. Εγώ θα δώσω σ’ αυτόν που διψάει από την πηγή τού νερού της ζωής δωρεάν. Αυτός που νικάει θα κληρονομήσει τα πάντα, και θα είμαι σ’ αυτόν Θεός, κι αυτός θα είναι σε μένα γιος.

Ενώ οι δειλοί και άπιστοι και μολυσμένοι με βδελύγματα και φονιάδες και πόρνοι και μάγοι και ειδωλολάτρες, και όλοι οι ψεύτες, θα έχουν τη μερίδα τους μέσα στη λίμνη που καίγεται με φωτιά και θειάφι· αυτός είναι ο δεύτερος θάνατος (ΑΠΟΚ 21:4-8).