γράφει ο Τάσος Μαρκουλιδάκης
«Μη πεις: Όπως έκανε σε μένα, έτσι θα κάνω σ’ αυτόν· θα αποδώσω στον άνθρωπο σύμφωνα με το έργο του» (Παροιμίες 24:29)
Μερικές φορές αισθανόμαστε ότι ο Θεός αδρανεί, αδιαφορεί, αδικεί και καθυστερεί να αποδώσει δικαιοσύνη. Τότε, μπαίνουμε στον πειρασμό να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας. Να δείξουμε στους άλλους ποιοι είμαστε και τι μπορούμε να κάνουμε. Να μην φανούμε αδύναμοι. Να τους κάνουμε ό,τι μας έκαναν, να τους δώσουμε ό,τι μας έδωσαν, να τους προσφέρουμε ό,τι μας πρόσφεραν.
Ο Θεός όμως λέει ότι η εκδίκηση δεν είναι μία καλή επιλογή. Η εκδίκηση μας εξισώνει με τον άνθρωπο που μας ταλαιπωρεί και σε αρκετές περιπτώσεις μας στοιχίζει περισσότερο από το κακό που μας έκαναν. Η καλύτερη εκδίκηση είναι η αγάπη! Όταν μιλάμε για αγάπη, δεν εννοούμε μία ενδοτική αγάπη στα θέλω και τις επιθυμίες των άλλων. Αυτή η «αγάπη» μπορεί να έχει καταστροφικές και ολέθριες συνέπειες. Αγαπούμε τους άλλους όταν τους δίνουμε αυτό που χρειάζονται περισσότερο, αν και το αξίζουν λιγότερο, ακόμη και όταν αυτό μας πονάει και στοιχίζει. Τους δίνουμε λοιπόν αυτό που χρειάζονται, όχι αυτό που θέλουν. Δεν αγαπώ για παράδειγμα τα παιδιά μου, όταν τα αφήνω να κάνουν, βλέπουν και τρώνε ό,τι θέλουν ή να συμπεριφέρονται όπως θέλουν.
Ο Απόστολος Παύλος διδάσκει: «Αν κάποιος σας κάνει κακό, μην του το ανταποδίδετε. Φροντίζετε να κάνετε το καλό σ’ όλους τους ανθρώπους.΄Οσο εξαρτάται από σας, να ζείτε ειρηνικά με όλους. Μην αγωνίζεστε, αγαπητοί, να πάρετε εσείς εκδίκηση, γιατί αυτό είναι δουλειά του Θεού την ώρα της κρίσεως. ΄Οπως λέει η Γραφή: Δική μου είναι η εκδίκηση, εγώ θα τους το ξεπληρώσω, λέει ο Κύριος. Αν λοιπόν πεινάει ο εχθρός σου, δώσ’ του να φάει· αν διψάει, δώσ’ του να πιεί· μ’ αυτή την τακτική θα τον κάνεις να αισθανθεί τύψεις και ντροπή» (Ρωμαίους 12:17-20). Στις Παροιμίες 25:21 από όπου ο Παύλος αντλεί το τελευταίο εδάφιο ο Παύλος, διαβάζουμε στο τέλος του εδαφίου ότι ο Θεός θα μας ανταμείψει, ενώ ο Παροιμιαστής αναφέρει: «Μη πεις: Θα ανταποδώσω κακό· περίμενε τον Κύριο, και θα σε σώσει» (Παροιμίες 20).
Το ερώτημα που έχουμε σε αυτό το σημείο είναι το εξής. Καλά όλα αυτά, αλλά δεν θα αποδοθεί δικαιοσύνη; Ο Παύλος μας καλεί να δώσουμε τόπο στην οργή, γιατί αυτό είναι δουλειά του Θεού την ώρα της κρίσεως. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Θεός κρίνει μόνο στην τελική κρίση.
Ο Θεός είναι αγάπη (Α΄Ιωάννου 4:8), αλλά δεν είναι μόνο αγάπη. Είναι και δίκαιος κριτής! Θα κρίνει όλους τους ανθρώπους και θα αποδώσει στον καθένα αυτό που αξίζει, σύμφωνα με τα έργα Του (Αποκάλυψη 20:11-15). Ας μην λησμονούμε ότι ο Θεός έπνιξε τους Αιγύπτιους στην Ερυθρά Θάλασσα, σκότωσε τον Γολιάθ και είναι φωτιά που κατακαίει (Εβραίους 12:29). Ο Δαβίδ αναφέρει πως είναι φοβερό να πέσεις στα χέρια του αληθινού Θεού. Η εικόνα του Θεού εκδικητή δεν είναι αντίθετη με την εικόνα του Θεού που αγαπά και προσφέρει το έλεος και τη χάρη Του σε όσους μετανοούν. Ο Θεός της Βίβλου είναι ένας Θεός σωστής, άγιας και δίκαιης κρίσης. Ο Θεός εκδικείται με την έννοια ότι ανταποδίδει στον καθένα σύμφωνα με τα έργα Του (Ρωμαίους 2:6).
Όταν εμείς προσπαθούμε να εκδικηθούμε, ανταποδίδουμε είτε πιο αυστηρά, είτε πιο απαλά, είτε πιο γρήγορα, είτε πιο αργά, κάνοντας τα πράγματα χειρότερα. Εκείνος όμως είναι ο μόνος που μπορεί να ανταποδώσει στον καθένα αυτό που του αξίζει με τον σωστό τρόπο, στον σωστό χρόνο και στην σωστή δόση. Όταν προσπαθούμε να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας και φοράμε το καπέλο του κριτή αποδίδοντας δικαιοσύνη, εμποδίζουμε το έργο του Θεού στην ζωή μας και τη ζωή των άλλων.
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Ο Θεός αποκαλύπτει στον Αββακούμ ότι θα χρησιμοποιήσει τους Βαβυλώνιους για να εξαγνίσει το λαό Ισραήλ, αλλά του λέει ότι οι Βαβυλώνιοι στην συνέχεια θα τιμωρηθούν παραδειγματικά. Για να δούμε πως ο Θεός τιμωρεί και εκδικείται θα δούμε πως ο Θεός τιμώρησε τους Βαβυλώνιους. Ένα από τα χαρακτηριστικά που αναδύονται μέσα από τις τιμωρίες του Θεού είναι η αντιστοιχία της τιμωρίας με το αδίκημα. Ο Θεός θα τους κάνει αυτό που έκαναν στους λαούς, θα τους τιμωρήσει όπως τους τιμώρησαν. Στο κεφάλαιο 2 του Αββακούμ, στα εδάφια 6-8 βλέπουμε ότι αυτός που λεηλατεί, θα λεηλατηθεί. Στα εδάφια 9-11 αυτός που καταστρέφει, θα καταστραφεί. Στα εδάφια 12-14 αυτός που χτίζει σε σαθρά θεμέλια, θα τα χάσει όλα. Στα 15-18 αυτός που εξευτελίζει θα εξευτελιστεί και στα 19-20 αυτός που ελπίζει σε είδωλα θα μείνει στο τέλος απροστάτευτος. Αυτή η αντιστοιχία παράβασης – ποινής, συνοψίζεται στο εδ.10 όταν ο Θεός προειδοποιεί τη Βαβυλώνα ότι «καταστρέφοντας έθνη πολλά τον ίδιο τον εαυτό σου καταστρέφεις» (Αββακούμ 2:10). Όποιος σκάβει τον λάκκο άλλων, συχνά πέφτει ο ίδιος μέσα. Όταν επιχειρούμε να καταστρέψουμε τους άλλους, συχνά καταστρεφόμαστε οι ίδιοι. Όταν σπείρουμε στον αγρό της καταστροφής των άλλων, θερίζουμε ως καρπό την δική μας καταστροφή.
Η Αγία Γραφή αναφέρει: «Όποιος σπέρνει αδικία, θερίζει συμφορά» (Παροιμίες 22:8). «Όσοι καλλιεργούν την αδικία και σπέρνουνε τη συμφορά, αυτοί αδικία και συμφορά θερίζουν» (Ιωβ 4:8). Οι Βαβυλώνιοι ήταν αδίστακτοι προκειμένου να αποτρέψουν οποιαδήποτε επανάσταση. Η σκληρότητα τους όμως οδήγησε τους λαούς που είχαν υποτάξει σε τέτοιο βαθμό αγανάκτησης, ώστε τελικά επαναστάτησαν. Η συνέπεια της Βαβυλωνιακής βαρβαρότητας δεν ήταν η δόξα, αλλά η ατιμία και ο εξευτελισμός των Βαβυλωνίων (Αββακούμ 2:16). Μάλιστα, η καταστροφή της φύσης οδήγησε τους Βαβυλώνιους στη δική τους καταστροφή (Αββακούμ 2:17).
Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό της τιμωρίας του Θεού είναι η ανικανοποίηση και η απογοήτευση. Ούτως ή άλλως η ζωή μακριά από τον Θεό είναι κουραστική και μας εξαντλεί. Μία από τις τιμωρίες του Θεού όταν επιλέγουμε να του γυρίσουμε την πλάτη είναι να μας δίνει αυτό που θέλουμε, επειδή έχουμε απορρίψει αυτό που χρειαζόμαστε. Οι άνθρωποι δεν θέλουμε ό,τι χρειαζόμαστε και δεν χρειαζόμαστε ό,τι θέλουμε. Όταν παίρνουμε αυτό που θέλουμε και όχι αυτό που χρειαζόμαστε, τότε το φυσικό αποτέλεσμα είναι η ανικανοποίηση (Αββακούμ 2:6). Πριν λίγες μέρες, συνάντησα στο Facebook το εξής απόφθεγμα του Οscar Wilde, το οποίο και δανείζομαι. «Υπάρχουν δύο τραγωδίες σε αυτή τη ζωή: Η μία είναι να μην αποκτάς αυτό που θέλεις και η άλλη να το αποκτάς», δίχως όμως να σε ικανοποιεί πραγματικά!
Η Αγία Γραφή αναφέρει: «όποιος κυοφορεί κακό τη δυστυχία γεννά· ό,τι ωριμάζει μέσα του θα τον απογοητεύσει» (Ιώβ 15:35). Όταν σπείρουμε στον αγρό της αλαζονείας, τότε θερίζουμε ως καρπό την ανικανοποίηση, αλλά και την καταστροφή. Οι αυτοκρατορίες και δυναστείες ιστορικά έφταναν στο τέλος τους, εξαιτίας της πλεονεξίας τους (Ιερεμίας 51:13).
Συνοψίζοντας, ο Θεός εκδικήθηκε και τιμώρησε τους Βαβυλώνιους με το να αντιστοιχήσει την τιμωρία με το αδίκημα, να τους δώσει αυτό που θέλουν, χωρίς όμως να το απολαύσουν και να τιμωρηθούν όπως τιμώρησαν τους άλλους.
Οι άνθρωποι συνήθως εκδικούνται με το να δίνουν στους άλλους αυτό που τους έδωσαν. Ο Θεός όμως προτάσσει ένα διαφορετικό δρόμο για τα δικά Του τα παιδιά. Μας καλεί να συμπεριφερόμαστε στους άλλους όχι όπως μας συμπεριφέρθηκαν, αλλά όπως θα έπρεπε να μας είχαν συμπεριφερθεί και όπως θέλουμε να συμπεριφέρονται σε εμάς και τα αγαπητά μας (Ματθαίος 7:12). Πάνω από όλα μας καλεί να συμπεριφερόμαστε στους άλλους, όπως Εκείνος μας συμπεριφέρεται (Λουκάς 6:38, Ιωάννης 13:34-35). Η αγάπη είναι η καλύτερη εκδίκηση!
