Κρίνω απαραίτητο να πω δυο λόγια για μένα πριν μπω στο θέμα που θέλω να πραγματευτώ. Μεγάλωσα σε χριστιανικό περιβάλλον και με χριστιανική διδασκαλία αλλά από άσχημες καταστάσεις αμφισβήτησα τα πάντα και κατέληξα αγνωστικιστής. Ήταν μετά από Παρέμβαση του Χριστού και θαυμαστές επεμβάσεις που ενέργησε κατά την διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας που άρχισα να πιστεύω σε Αυτόν και την θυσία Του. Τα λέω αυτό γιατί θέλω να γίνει γνωστό πως ότι γράφω δεν είναι επειδή το άκουσα από κάποιους, μου το είπαν άλλοι, δέχθηκα πλύση εγκεφάλου από χριστιανική κατήχηση, αλλά επειδή το έλαβα από αποκάλυψη και προσωπική μαθητεία απ’ το Πνεύμα του Θεού η οποία έγινε σταδιακά μέσα στα χρόνια. Επίσης υπήρξαν βιώματα και καταστάσεις κατά την διάρκεια της ζωής μου που επιβεβαίωσαν τα λεγόμενα της Αγίας Γραφής. Ας περάσουμε τώρα στο θέμα μας.
ΕΙΝΑΙ Η ΨΥΧΗ ΑΘΑΝΑΤΗ;
Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα Του και την ομοίωση Του. Για να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό πρέπει πρώτα να ανατρέξουμε σε κάποια βασικά χαρακτηριστικά του Θεού. Η Γραφή λέει ότι ο Θεός είναι Πνεύμα. (Ο Θεός είναι πνεύμα· και εκείνοι που τον προσκυνούν με πνεύμα και με αλήθεια πρέπει να τον προσκυνούν». ΙΩΑΝ 4:24). Λέει επίσης ότι είναι αιώνιος. (Δεν γνώρισες; Δεν άκουσες, ότι ο αιώνιος Θεός, ο Κύριος, ο Δημιουργός των άκρων τής γης, δεν ατονεί, και δεν αποκάμει; ΗΣ 40:28Α). Η πνοή που φύσηξε κάποτε στους μυκτήρες εκείνου του υλικού σκάφανδρου είναι πνευματική και είναι αιώνια. Δεν χάνεται, δεν εκμηδενίζεται αλλά υπάρχει είτε μέσα στο φυσικό σώμα είτε έξω από αυτό. Ο απόστολος Ιάκωβος είπε ότι «το σώμα χωρίς το πνεύμα είναι νεκρό». Αυτό σημαίνει ότι το πνεύμα μπορεί να υπάρχει χωρίς το σώμα και χωρίς αυτό συνεχίζει να υφίστανται.
Σώμα όμως χωρίς πνεύμα δεν μπορεί να υπάρχει. Δεν δίνει δηλαδή ζωή το σώμα στο πνεύμα, αλλά εξαιτίας του πνεύματος έχει ζωή και το σώμα. Και μέσω του υλικού σώματος το πνεύμα και η ψυχή μπορούν να έχουν έκφραση στον υλικό κόσμο. Χωρίς το σώμα το πνεύμα μπορεί να υπάρχει σε άλλες διαστάσεις με την μόνη διαφορά ότι δεν μπορεί πλέον να επικοινωνήσει στον φυσικό κόσμο. Η φυσική ζωή είναι απόρροια της πνευματικής αρχικά. Και η πνευματική ζωή, το πνεύμα έχει προέλθει από τον Θεό.
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΙ ΘΑΝΑΤΟΣ
Ο Θεός είναι Ζωή και η πηγή κάθε ζωής. Αυτό σημαίνει ότι έκανε τα πάντα (1) και συντηρεί τα πάντα (2). Κάθε τι που βρίσκεται σε εξάρτηση μαζί Του συνεχίζει να παραμένει στην ζωή. Κατά συνέπεια θάνατος είναι η αποκοπή από Αυτόν που είναι η ζωή. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάτι παύει να υπάρχει αλλά δεν έχει ζωή.
Ο Θεός είχε πει στους πρωτόπλαστους ότι αν φάνε από το δέντρο που τους είχε απαγορεύσει θα πεθάνουν (3). Όταν όμως έφαγαν δεν έπεσαν κάτω. Συνέχισαν να υπάρχουν αλλά όχι πλέον σε ενότητα με τον Θεό και στο περιβάλλον της αγάπης Του και της αγαθότητας Του. Αυτό μας δίνει την πληροφορία ότι θάνατος για τον Θεό δεν σημαίνει ανυπαρξία αλλά αποχωρισμός.
Αυτό σημαίνει ότι όταν έσπασαν την συνθήκη τους με τον Θεό χωρίστηκαν από Αυτόν και το φυσικό τους σώμα μπήκε σε μια διαδικασία φθοράς. Κάτω από τον ίδιο παρονομαστή μπήκαν και όλοι οι απόγονοί τους. Όλοι γεννιόμαστε στον πνευματικό θάνατο όμως κατά την διάρκεια της επίγειας παροικίας μας, μας δίνεται η δυνατότητα να επανασυνδεθούμε με τον ουράνιο Πατέρα μέσω του Ιησού Χριστού.
Ο Ιησούς όντας αναμάρτητος δεν έπρεπε να πεθάνει, καθώς με την αψεγάδιαστη ζωή του κέρδισε το δικαίωμα της αιώνιας ζωής. Όμως το αντάλλαξε με την σωτηρία μας. Επέλεξε ως τέλειος αμνός του Θεού να σηκώσει τις αμαρτίες του κόσμου πάνω στο ξύλο του σταυρού, για να τους λυτρώσει από την ποινή της τιμωρίας. Γεύτηκε θάνατο για χάρη κάθε ανθρώπου (Εβραίους 2:9) όχι μόνο φυσικά αλλά προπάντων πνευματικά. Αποχωρίστηκε από τον Πατέρα του και για τρεις ώρες το Πνεύμα του Θεού τον εγκατέλειψε. Ήταν τότε που έκραξε «Θεέ, μου, Θεέ μου γιατί με εγκατέλειψες;» Πρώτη φορά οι άνθρωποι που τον γνώριζαν τον άκουσαν να Τον αποκαλεί Θεό εκεί που όλη τη ζωή του τον αποκαλούσε Πατέρα. Αυτός που ήταν ο Υιός Του, που ήρθε απ’ τον ουρανό. Αυτό το έργο όμως άνοιξε τον δρόμο να τον αποκαλέσουμε εμείς Πατέρα, εάν δεχθούμε τον Ιησού ως Κύριο και Σωτήρα. «Όσοι, όμως, τον δέχθηκαν, σ’ αυτούς έδωσε εξουσία να γίνουν παιδιά τού Θεού, σ’ αυτούς που πιστεύουν στο όνομά του·» (ΙΩΑΝ 1:12).
Αυτή η επανασύνδεση λέγεται αναγέννηση (4) ή πνευματική ανάσταση (5). Ο απόστολος Παύλος σε γράμμα του σε χριστιανούς στην Έφεσο που είχαν δεχθεί τον Ιησού ως Σωτήρα τους, τους λέει: Κι εσάς, που ήσασταν νεκροί, εξαιτίας των παραβάσεων και των αμαρτιών, σας ζωοποίησε (ΕΦ 2:1). Η λέξη «νεκροί» δεν σημαίνει ότι είχαν πάψει να υπάρχουν αλλά βρίσκονταν σε μια περιοχή που η Παρουσία του Θεού απουσίαζε. Οι ψυχές τους υπήρχαν ανεξάρτητα απ’ τον Θεό, χωρίς την γνώση Του, χωρίς να έχουν κοινωνία μαζί Του, χωρίς την αλήθεια Του, την αγάπη Του, αληθινή ελπίδα, σε ένα καθεστώς εναντίωσης, ψεύδους, σαρκικών επιθυμιών, όπου όλο αυτό ονομάζεται το κράτος του θανάτου (Εβραίους 2:14). Μια πνευματική περιοχή που κυριαρχεί ο διάβολος που ονομάζεται ο άρχοντας του κόσμου τούτου. Αντίστοιχα «ζωοποίησε» σημαίνει αποκάλυψε τον εαυτό Του, τους έφερε σε συνείδηση της Παρουσίας Του, Τον δέχθηκαν, ήρθε να κατοικήσει μέσα τους. Έπαψαν να υπάρχουν χωριστά απ’ τον Θεό αλλά συνδέθηκαν μαζί Του, μπήκαν κάτω από την δική Του κυριότητα, έγιναν κομμάτι του δικού Του βασιλείου.
Αυτό λέει σε άλλη επιστολή του ο απόστολος Παύλος: «ο οποίος μας ελευθέρωσε από την εξουσία τού σκότους, και μας μετέφερε στη βασιλεία τού αγαπητού Υιού του» (ΚΟΛ 1:13). Αν η πνευματική πραγματικότητα που περιγράφει ο Παύλος λάβει χώρα στην ζωή μας, θα πεθάνουμε μόνο μια φορά, θα βιώσουμε δηλαδή μόνο τον αποχωρισμό της ψυχής από το σώμα, όχι όμως τον αποχωρισμό της ψυχής μας από τον Θεό. Καθώς αυτός που δέχθηκε την συγχώρεση του Θεού, συμφιλιώθηκε μαζί Του και απέκτησε μια ζωντανή σχέση, μετά την έξοδο από το φυσικό σώμα θα πάει κοντά Του και όχι μόνο, αλλά στην συντέλεια του αιώνα θα ντυθεί και ένα άφθαρτο σώμα.
Γι’ αυτού του είδους τον άνθρωπο ο Ιησούς είπε: «Σας διαβεβαιώνω απόλυτα, ότι εκείνος που ακούει τον λόγο μου, και πιστεύει σ’ αυτόν που με απέστειλε, έχει αιώνια ζωή, και σε κρίση δεν έρχεται, αλλά έχει ήδη μεταβεί από τον θάνατο στη ζωή» (ΙΩΑΝ 5:24). Όταν λέει θάνατο και ζωή δεν εννοεί ανυπαρξία και ύπαρξη αλλά τα δύο καθεστώτα που περιγράψαμε πριν. Επίσης είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι ο Ιησούς δεν είπε θα έχει αιώνια ζωή (μια μέρα όταν πάει στον παράδεισο) αλλά έχει ήδη από τώρα. Εάν ο Ιησούς είναι η αιώνια ζωή τότε και αυτός που είναι συνδεδεμένος μαζί Του μετέχει απ’ την ίδια ζωή. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτός που απορρίπτει τον Ιησού όταν βγει από το φυσικό του σώμα θα πάψει να υπάρχει αλλά δεν θα είναι μέτοχος της ποιότητας της ζωής που απολαμβάνει αυτός που Τον δέχθηκε.
Αντιθέτως θα είναι μέτοχος του καθεστώς του θανάτου που είχε διαλέξει όταν ήταν με το φυσικό του σώμα πάνω την γη. Η μόνη διαφορά είναι ότι θα έρθει πλήρως αντιμέτωπος με την αποκρουστική του πλευρά αποκλειστικά. Αν δηλαδή στην επίγεια ζωή του φλέρταρε με το σκοτάδι, χρησιμοποιούσε πονηρά πνεύματα για να κάνει κακό σε άλλους και να εξυπηρετεί εγωιστικά συμφέροντα, στην από κει πλευρά θα παραδοθεί σε αυτές τις οντότητες για να πληρώσει αυτά που έπραττε διαμέσου του σώματος όσο ήταν στην γη. Θα βασανίζεται από τα ίδια πνεύματα που υπηρετούσαν τις διεστραμμένες επιθυμίες του. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτός που δεν ήταν κακός με την ανθρώπινη έννοια αλλά καθ’ όλη την διάρκεια της επίγειας παροικίας του είχε γυρισμένη την πλάτη του στον Θεό θα περνάει καλά. Αλλά αφού διάλεξε τον διάβολο θα πάει μαζί του, όπου αυτό το γεγονός από μόνο του είναι αρκετό για να περιγράψει την φρικτή πραγματικότητα που θα βιώνει.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΥΟ ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΔΙΑΛΕΞΟΥΜΕ
Αυτός που έχει δεχθεί ότι ο Ιησούς πέθανε στην θέση του στο σταυρό και πλήρωσε για τις δικές του αμαρτίες, δεν περνάει από κρίση αλλά έχει ήδη μεταβεί από τον θάνατο στην ζωή. Δεν είναι πλέον υπόδικος, δεν υπάρχει καταδίκη αλλά είναι συγχωρεμένος και δικαιωμένος απ’ την Χάρη του Θεού. Όταν φεύγει απ’ αυτό τον κόσμο μεταβαίνει στην Παρουσία Του και περιμένει να ντυθεί το άφθαρτο σώμα.
Αυτός όμως που καθ’ όλη την διάρκεια της επίγειας παροικίας του δεν θέλησε να συνδεθεί με τον Θεό, απέρριψε την θυσία του Ιησού και διάλεξε το σκοτάδι και τον διάβολο, θα βιώσει όχι μόνο τον αποχωρισμό της ψυχής του από το φυσικό του σώμα, αλλά και τον αποχωρισμό της ψυχής του απ’ τον Θεό που είναι ο δεύτερος θάνατος. Αυτό σημαίνει ότι όταν βγαίνει από το φυσικό του σώμα παραδίνεται στον διάβολο και στα πονηρά πνεύματα τα οποία τον κατεβάζουν στον Άδη που είναι ένα μέρος προφυλάκισης μέχρι την τελική κρίση. Κατά το τέλος ημερών θα αναστηθεί σε ανάσταση κρίσης όπου θα πρέπει να σταθεί στο τελικό δικαστήριο που θα γίνει στον μεγάλο λευκό θρόνο. Θα κριθεί για όλα τα έργα του και από εκεί θα πάει στην λίμνη της φωτιάς που λέγεται και κόλαση (6).
Από την άλλη υπάρχουν πολλά παραδείγματα ανθρώπων που δείχνουν ότι ο Θεός μέχρι και την τελευταία στιγμή εργάζεται να ελκύσει κάθε ένα στον εαυτό Του και να τον κάνει να εκλέξει το αιώνιο αγαθό του. Τέτοια περίπτωση ήταν οι δύο ληστές που ήταν σταυρωμένοι δεξιά και αριστερά απ’ τον Ιησού. Τους έμενε λίγη ώρα ακόμα μέσα στο φυσικό σώμα. Το Άγιο Πνεύμα όμως του φώτιζε με την αλήθεια και τους καλούσε σε μετάνοια.
Ο ένας απ’ τους δύο δέχθηκε τον έλεγχο του Θεού και σώθηκε έστω και τελευταία στιγμή. Ο άλλος όμως αρνήθηκε. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Θεός δεν έκανε ότι περνάει απ’ τα χέρι Του καθ’ όλη την διάρκεια της επίγειας παροικίας του για να τον σώσει. Αλλά δεν μπορεί να υποχρεώσει. Ο Θεός σέβεται απόλυτα την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου ακόμη κι αν αυτή είναι να διαλέξει το αιώνιο χαμό του. Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να κρατήσουν την υπερηφάνεια και τον εγωισμό τους παρά να ταπεινωθούν και να αναγνωρίσουν ότι είναι αμαρτωλοί και έχουν ανάγκη από σωτηρία.
Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι δεν υπάρχει τόσο μεγάλο έγκλημα που ο Θεός να μην μπορεί να συγχωρήσει αρκεί ο άνθρωπος να μετανοήσει. Και ο Ιησούς αρπάζει ψυχές από την κόλαση ακόμη και την τελευταία στιγμή. Αυτός μας φανερώνουν μεταθανάτιες εμπειρίες, όπου ψυχές βγαίνουν από το σώμα τους, έρχονται αντιμέτωπες με την φρίκη του σκοταδιού κι Εκείνος στο έλεος Του τις επιστρέφει πίσω. Αυτό δεν το κάνει μόνο για τις ίδιες αλλά για να πληροφορήσει και όλους εμάς ότι ο Άδης και η κόλαση δεν είναι ένα παραμύθι αλλά υπάρχουν πραγματικά. Επειδή θα έρθει και η δική μας σειρά. Ίσως να μην είναι μακριά. Είναι σημαντικό κάποιος να τακτοποιηθεί με τον Θεό όσο είναι καιρός και να πάρει τις σωστές αποφάσεις. Στο παρακάτω βίντεο μπορείς να δεις κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις:
Σημ. Ο λόγος “δεν υπήρξες ποτέ” που άκουσε η κοπέλα στην τρίτη ιστορία του βίντεο, κατά την διάρκεια που βρισκόταν έξω από το σώμα της πιστεύω ότι προέρχεται από ένα πνεύμα πλάνης. Αυτός που έχει πάψει να υπάρχει με την έννοια να έχει ζωή είναι ο σατανάς, γι’ αυτό μόνο από αυτόν μπορεί να προέρχεται ένας τέτοιος λόγος. Αν την έκανε να ταυτιστεί με αυτό τον λόγο θα είχε δικαίωμα να την πάρει μαζί του. Η λύση αν έχεις περάσει από οδύνη, δεν είναι να “παριστάνεις ότι δεν υπάρχεις”, αλλά να την αποδεχτείς ως μέρος της ζωής και να διδαχθείς ότι μπορείς από αυτήν. Κάτι που λέει και η ίδια στο τέλος της ιστορίας της.
Ο Θεός και σήμερα μιλάει σε κάθε άνθρωπο, παρακαλεί, προσκαλεί προτρέπει. Δεν θέλει να χαθεί κανένας αλλά όλοι να σωθούν. Αυτό μας λένε μύριες περικοπές στα κείμενα της Καινής Διαθήκης που έγινε με βάση το άγιο αίμα που έχυσε ο Ιησούς στην θέση κάθε αμαρτωλού και φανερώνουν την πρόθεση της καρδιάς του Πατέρα Θεού.
Να μερικά από αυτά: Επειδή, αυτό είναι καλό και ευπρόσδεκτο μπροστά στον Σωτήρα μας Θεό· ο οποίος θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι, και να ‘ρθουν στην επίγνωση της αλήθειας (Β΄ ΤΙΜ 2:3-4). Παραβλέποντας, λοιπόν, ο Θεός τούς καιρούς τής άγνοιας, παραγγέλλει τώρα σε όλους τούς ανθρώπους, οπουδήποτε και αν είναι, να μετανοούν· (ΠΡΑΞ 17:30). Δεόμαστε, λοιπόν, υπέρ τού Χριστού, συμφιλιωθείτε με τον Θεό. Επειδή, εκείνον που δεν γνώρισε αμαρτία, τον έκανε για χάρη μας αμαρτία, για να γίνουμε εμείς δικαιοσύνη τού Θεού διαμέσου αυτού (Β΄ΚΟΡ 5:20-21). Επειδή, «καθένας που θα επικαλεστεί το όνομα του Κυρίου, θα σωθεί (ΡΩΜ 10:13). Δες, τώρα είναι καιρός ευπρόσδεκτος, δες, τώρα είναι ημέρα σωτηρίας. (Β΄ΚΟΡ 6:2).
Υποσημειώσεις
(1) Όλα έγιναν διαμέσου αυτού· και χωρίς αυτόν δεν έγινε ούτε ένα το οποίο έχει γίνει. (Ευαγγέλιο του Ιωάννη 1:3)
(2) κι αυτός είναι πριν από όλα, και όλα συντηρούνται διαμέσου αυτού· (Προς Κολοσσαείς επιστολή 1:17)
(3) Και ο Κύριος ο Θεός έδωσε προσταγή στον Αδάμ, λέγοντας: Από κάθε δέντρο του παραδείσου θα τρως ελεύθερα, από το δέντρο τής γνώσης τού καλού και του κακού, όμως, δεν θα φας απ’ αυτό· επειδή, την ίδια ημέρα που θα φας απ’ αυτό, θα πεθάνεις οπωσδήποτε (Γένεση 3:16-17).
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι το Εβραϊκό κείμενο δεν λέει «θα πεθάνεις», αλλά «θα πεθάνεις πεθάνεις». Δηλαδή θα πεθάνεις δύο φορές. Κάποια άλλοι ερμηνευτές το αποδίδουν «πεθαίνοντας θα πεθαίνεις». Που σημαίνει ότι καθώς θα αποκοπείς από εμένα στην συνέχεια θα βιώνεις ασταμάτητα την συνεχόμενη φθορά του φυσικού σου σώματος.
(4) Αποκρίθηκε ο Ιησούς και του είπε: Σε διαβεβαιώνω απόλυτα, αν κάποιος δεν γεννηθεί από επάνω, δεν μπορεί να δει τη βασιλεία του Θεού. Ο Νικόδημος λέει σ’ αυτόν: Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να γεννηθεί ενώ είναι γέροντας; Μήπως μπορεί να μπει μια δεύτερη φορά στην κοιλιά τής μητέρας του και να γεννηθεί; Αποκρίθηκε ο Ιησούς: Σε διαβεβαιώνω απόλυτα, αν κάποιος δεν γεννηθεί από νερό και Πνεύμα, δεν μπορεί να μπει μέσα στη βασιλεία τού Θεού. Εκείνο που έχει γεννηθεί από τη σάρκα είναι σάρκα· και εκείνο που έχει γεννηθεί από το Πνεύμα, είναι πνεύμα. Μη θαυμάσεις ότι σου είπα: Πρέπει να γεννηθείτε από επάνω. Ο άνεμος πνέει όπου θέλει, και ακούς τη φωνή του, αλλά δεν ξέρεις από πού έρχεται, και πού πηγαίνει· έτσι είναι καθένας που γεννήθηκε από το Πνεύμα. Αποκρίθηκε ο Νικόδημος και του είπε: Πώς μπορούν να γίνουν αυτά; Αποκρίθηκε ο Ιησούς και του είπε: Εσύ είσαι ο Δάσκαλος του Ισραήλ, κι αυτά δεν τα ξέρεις; Σε διαβεβαιώνω απόλυτα, ότι, μιλούμε εκείνο που ξέρουμε, και μαρτυρούμε εκείνο που είδαμε· και δεν δέχεστε τη μαρτυρία μας. Αν σας είπα τα επίγεια, και δεν πιστεύετε, πώς θα πιστέψετε, αν σας πω τα επουράνια; Και κανένας δεν ανέβηκε στον ουρανό, παρά αυτός που κατέβηκε από τον ουρανό, ο Υιός τού ανθρώπου, αυτός που είναι στον ουρανό. Και όπως ο Μωυσής ύψωσε το φίδι μέσα στην έρημο, έτσι πρέπει να υψωθεί ο Υιός τού ανθρώπου· για να μη χαθεί καθένας ο οποίος πιστεύει σ’ αυτόν, αλλά να έχει αιώνια ζωή (Ευαγγέλιο του Ιωάννη 3:3-14)
(5) Σας διαβεβαιώνω απόλυτα, ότι έρχεται ώρα, και ήδη είναι, όταν οι νεκροί θα ακούσουν τη φωνή τού Υιού τού Θεού, και εκείνοι που άκουσαν θα ζήσουν (Ευαγγέλιο του Ιωάννη 5:25).
(6) Και είδα έναν μεγάλο λευκό θρόνο, κι αυτόν που κάθεται επάνω σ’ αυτόν, από το πρόσωπο του οποίου έφυγε η γη και ο ουρανός· και δεν βρέθηκε τόπος γι’ αυτά· και είδα τούς νεκρούς, μικρούς και μεγάλους, να στέκονται μπροστά στον Θεό, και ανοίχθηκαν τα βιβλία· και ανοίχθηκε ένα άλλο βιβλίο, που είναι τής ζωής· και κρίθηκαν οι νεκροί από τα γραμμένα μέσα στα βιβλία, σύμφωνα με τα έργα τους. Και η θάλασσα έδωσε τους νεκρούς που ήσαν μέσα σ’ αυτή, και ο θάνατος και ο άδης έδωσαν τους νεκρούς, που ήσαν μέσα σ’ αυτούς· και κρίθηκαν κάθε ένας σύμφωνα με τα έργα τους. Και ο θάνατος και ο άδης ρίχθηκαν στη λίμνη τής φωτιάς· αυτός είναι ο δεύτερος θάνατος. Και όποιος δεν βρέθηκε γραμμένος στο βιβλίο τής ζωής, ρίχθηκε στη λίμνη τής φωτιάς (Αποκάλυψη του Ιωάννη 20:11-15).