Ο Αρονόφσκι, μετά τον «Νώε», συνεχίζει με τη «Μητέρα», μια ταινία που θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί συνέχειά του, αφού κινείται στην ίδια θεματολογία. Μετά τον οικολόγο, φυσιολάτρη και φυτοφάγο Νώε, τώρα θίγεται η πολυτιμότητα της φύσης σε σχέση με τον άνθρωπο που την καταστρέφει.
Όλη η ταινία είναι συμβολική. Το σπίτι και η γυναίκα συμβολίζουν τη μητέρα γη, ενώ ο σύζυγος τον Θεό, αφού ξεκάθαρα στο τέλος ο σκηνοθέτης τον βάζει να λέει: «Εγώ είμαι αυτός που είμαι». Η ταινία παίρνει θέση σαφώς υπέρ της μητέρας γης, ενώ βρίθει από κατηγορίες εναντίον του Θεού, καθώς φαίνεται ότι ο σκηνοθέτης δεν ένιωσε ότι τις εξάντλησε στον «Νώε».
Το πνεύμα και το μήνυμα της ταινίας μάς θυμίζουν το εδάφιο απ’ την προς Ρωμαίους επιστολή: «Λάτρεψαν την κτίση παρά τον κτίσαντα», καθώς η φύση μπαίνει πάνω απ’ τον Θεό και μετατρέπεται στην ουσία σε είδωλο, ενώ ο Κτίστης παρουσιάζεται ως διεστραμμένος και στα όρια της ψύχωσης! Το σκεπτικό αυτό δεν είναι καινούργιο, αλλά αναβίωση του αρχαίου ειδωλολατρικού παρελθόντος, αφού εκείνα τα χρόνια οι άνθρωποι λάτρευαν τη γη ως θεότητα αποκαλώντας τη: «μητέρα γη». (Για περισσότερες πληροφορίες δες εδώ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΜΗΤΕΡΑ).
Δεν θα επεκταθώ άλλο σχετικά με αυτό, όμως φαίνεται ότι υπάρχει μια ομάδα στο Hollywood -στην οποία ανήκει και ο σκηνοθέτης-, η οποία συνδέεται με αποκρυφιστικές ομάδες και νεοπαγανιστικές πεποιθήσεις που λατρεύουν τον διάβολο. Αμέσως παρακάτω παραθέτω τις μομφές κατά του προσώπου του Θεού μία προς μία αντικρούοντας με επιχειρήματα καθεμία από αυτές.
ΜΟΜΦΗ 1η: Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΕΜΠΕΛΗΣ
Στην αρχή της ταινίας, και καθώς ο σκηνοθέτης μάς συστήνει το ζευγάρι, υπάρχει μια φράση που λέει η γυναίκα προς τον ποιητή και συγγραφέα σύζυγό της με έναν ελαφρύ τόνο ειρωνείας: «Εργάζεσαι πολύ σκληρά». Παράλληλα μας δείχνει την ίδια να καταπιάνεται με ένα σωρό δουλειές, να βάφει τους τοίχους, να γυαλίζει τα πατώματα, να καθαρίζει και γενικότερα να έχει αναλάβει εξολοκλήρου την ανακαίνιση του «σπιτιού». Από την άλλη, ο «συγγραφέας» κόβει βόλτες ανέμελα στο σπίτι, πάει περιπάτους στην εξοχή αναζητώντας έμπνευση για το καινούργιο συγγραφικό του έργο. Αυτό αποτελεί ξεκάθαρο υπαινιγμό κατά του Θεού, ότι δηλ. στην ουσία δεν κάνει τίποτα, δεν εργάζεται, αλλά, αντιθέτως, ότι τα έχει φορτώσει όλα στην «κακομοίρα» φύση, την οποία εκμεταλλεύεται, και η οποία ξεθεώνεται να ανανεώνει την κτίση από τον τελευταίο κύκλο φθοράς της· από τον χειμώνα να φέρνει τα πράγματα πάλι στην άνοιξη και στο καλοκαίρι, μέχρι την επόμενη φορά και ούτω καθεξής..
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αρχικά, θα επαναλάβω τα αυτονόητα – που για κάποιους φαίνεται να μην είναι και τόσο αυτονόητα: Η φύση δεν αποτελεί πρόσωπο, ούτε είναι η γυναίκα του Θεού αλλά υλικό δημιούργημα με ημερομηνία λήξης για να εξυπηρετήσει έναν ορισμένο σκοπό . Δεν είναι αιώνια, αλλά σκιά των αιώνιων επουρανίων πραγμάτων, που αποτελούν και τον τελικό προορισμό τού ανθρώπου. Ωστόσο, ο άνθρωπος προσωρινά διαβιώνει σε ένα αντίτυπό τους για να δοκιμαστεί. Επίσης, ο Θεός δεν είναι εναντίον της φύσης, αλλά εξαρχής την υπέταξε στην εξουσία του ανθρώπου για να εργάζεται σε αυτήν και να την κατακτήσει για παιδαγωγικούς σκοπούς. Η έμπνευση, λοιπόν, για να δημιουργήσει ο Θεός δεν ήταν η γη -όπως μας λέει η ταινία κάπου στο τέλος-, αλλά το κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση πολύτιμο δημιούργημά Του, για το οποίο δημιούργησε και τη φύση. Μάλιστα, για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, η εκκλησία, ένα σύνολο ανθρώπων που Τον αγαπούν, θα αποτελέσει τη γυναίκα του Χριστού με πνευματικό τρόπο, την οποία όχι μόνο ο Κύριος δεν εκμεταλλεύεται, αλλά για αυτήν έδωσε το αίμα Του και θυσιάστηκε. Τέλος, όσον αφορά την «τεμπελιά», θα θυμίσω έναν λόγο που είπε ο Ιησούς στους Ιουδαίους: «Ο Πατέρας μου εργάζεται κι εγώ εργάζομαι» (ΙΩΑΝ 5:17).
Και στους μαθητές: «Άλλοι κόπιασαν κι εσείς μπήκατε στον κόπο τους». (ΙΩΑΝ 4:38). Ο Πατέρας και ο Υιός εργάζονται και κοπιάζουν όχι για να δημιουργούν κάθε φορά τη γη απ’ την αρχή, αλλά για να ελκύσουν κάθε άνθρωπο ξεχωριστά στον Εαυτό τους. Στον άνθρωπο βρίσκεται όλη η προσοχή και το ενδιαφέρουν τους, στο να τον οδηγήσουν στη σωτηρία που ετοίμασαν και να τον μεταμορφώσουν σε καινούργιο δημιούργημα. Όλο αυτό το έργο που κάνουν δεν φαίνεται με το φυσικό μάτι, όμως λαμβάνει χώρα και περνά μέσα απ’ την υπομονή και τον «κόπο» Του, καθώς ο Θεός σέβεται την ελεύθερη βούληση καθενός από εμάς.
ΜΟΜΦΗ 2η: Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΕΠΑΡΚΗΣ
Οι πρώτοι επισκέπτες που κάνουν επίσκεψη στο ζευγάρι είναι ο Εντ Χάρις και η Μισέλ Πφάιφερ. Η Μισέλ καθώς βλέπει τη «μητέρα» να κάνει όλες τις δουλειές του «σπιτιού», κάποια στιγμή τη ρωτά: «γιατί ο σύζυγός σου σε βάζει συνέχεια να το ανακαινίζεις και δεν φτιάχνει ένα καινούργιο; Αφού δικό του είναι!» Με το ίδιο σκεπτικό απαντά και ο «Θεός» στη μητέρα στο τέλος της ταινίας, αφού εκείνη έχει κάψει το σπίτι και του ψελλίζει: «Δεν ήμουν αρκετή». «Όχι» της λέει, «Δεν φταις εσύ. Τίποτα δεν είναι ποτέ αρκετό. Δεν θα μπορούσα να δημιουργήσω αν ήταν. Τώρα πρέπει να το προσπαθήσω απ’ την αρχή». Η ταινία, λοιπόν, μας λέει ότι η αιτία του κύκλου των εποχών είναι η «αδυναμία του Θεού» να φτιάξει απ’ την αρχή κάτι τέλειο. Τον παρουσιάζει σαν έναν ιδιότροπο και παρανοϊκό καλλιτέχνη που ποτέ δεν είναι ευχαριστημένος με το έργο του και γι’ αυτό θα πρέπει με έναν σισύφειο τρόπο να δημιουργεί απ’ την αρχή ξανά και ξανά έχοντας εμμονή στην τελειομανία. Και , βέβαια, εξ αιτίας της «ατέλειάς του» είναι καταδικασμένος αέναα να αναπλάθει τη φύση.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εάν κάποιος δεν γνωρίζει «τους κανόνες του παιχνιδιού» ή ηθελημένα επιλέγει να τους αγνοεί, είναι φυσικό κι επόμενο να οδηγηθεί σε παρανοήσεις και λανθασμένα συμπεράσματα. Η αιτία, λοιπόν, που η φύση είναι κάτω απ’ αυτόν τον κύκλο φθοράς, είναι ο άνθρωπος. Μας είναι δύσκολο να χωνέψουμε την τεράστια ευθύνη που ο Δημιουργός εναπόθεσε εξαρχής στα χέρια μας, τιμώντας μας με την εμπιστοσύνη Του. Έκανε λάθος; Ας μην βιαζόμαστε να ρίξουμε όλες τις ευθύνες σε Αυτόν. Ας γνωρίσουμε πρώτα τους κανόνες του παιχνιδιού. Πριν αναφερθώ σε αυτούς, θα αναφέρω μόνο ότι στη Γένεση, μετά το τέλος κάθε ημέρας που περιελάμβανε συγκεκριμένα δημιουργικά έργα, η Γραφή επαναλαμβάνει τη φράση: «Και είδε ο Θεός ότι ήταν καλό». Μάλιστα, στο εβραϊκό κείμενο η λέξη “καλό” βρίσκεται στον υπερθετικό βαθμό, (τοβ μεόντ) που σημαίνει κάλλιστο, άριστο.
Στην αρχή, λοιπόν, δεν υπήρχε κάτι ατελές, άρρωστο, προβληματικό, ούτε κύκλος φθοράς και νέων γεννήσεων. Αυτό το τέλειο όμως η Γραφή μας πληροφορεί σε πολλά σημεία ότι ο Θεός το εναπόθεσε κάτω απ’ την ευθύνη και την κυριότητα του ανθρώπου. “Κυριεύστε τη γη και κατακτήστε την” παραγγέλλει ο Θεός στους ανθρώπους στη Γένεση 1:28 μέσω της καλλιέργειας και της φύλαξης ενός πανέμορφου παράδεισου. Επίσης στον Ψαλμό 115:16, αναφέρεται το εξής: Οι ουρανοί των ουρανών είναι του Κυρίου, τη γη όμως την έδωσε στους υιούς των ανθρώπων. Στο 8ο κεφάλαιο της προς Ρωμαίους επιστολής, γράφει επίσης ότι: Η φύση υποτάχθηκε στη ματαιότητα, όχι θεληματικά, αλλά εξαιτίας εκείνου που την υπέταξε (ΡΩΜ 8:20). Με λίγα λόγια, αυτός που υπέταξε τη φύση στη ματαιότητα, ήταν ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ. Και όχι μόνο στη ματαιότητα, αλλά στον ίδιο τον διάβολο. Κοιτάξτε τι είπε ο σατανάς στον Χριστό όταν πήγε να τον πειράξει στην έρημο, τη στιγμή που του έδειξε τα βασίλεια: Σε σένα θα δώσω ολόκληρη αυτή την εξουσία και τη δόξα τους· επειδή, σε μένα είναι παραδομένη, και τη δίνω σε όποιον θέλω· εσύ, λοιπόν, αν προσκυνήσεις μπροστά μου, όλα θα είναι δικά σου (ΛΟΥΚ 4:6-7). Ποιος παρέδωσε, λοιπόν, την εξουσία στον διάβολο; Ο Αδάμ με την παρακοή του στον Θεό.
Αυτή την εξουσία ήρθε να πάρει πίσω ο Χριστός, την οποία δεν θα μπορούσε να πάρει, αν δεν πάλευε ως άνθρωπος. Γι’ αυτό από Θεός έγινε άνθρωπος για να παλέψει νόμιμα και ως άνθρωπος, με την τέλεια υπακοή στον Πατέρα, να τα πάρει όλα πίσω. Επειδή, λοιπόν, τα παιδιά έγιναν κοινωνοί σάρκας και αίματος, κι αυτός παρόμοια έγινε μέτοχος από τα ίδια, για να καταργήσει, διαμέσου τού θανάτου, αυτόν που έχει το κράτος τού θανάτου, δηλαδή, τον διάβολο και να ελευθερώσει εκείνους, όσους εξαιτίας τού φόβου τού θανάτου ήσαν σε ολόκληρη τη ζωή υποκείμενοι στη δουλεία (ΕΒ 2:14-15). Η πρώτη φάση της νίκης έχει να κάνει με τη λύτρωση των ανθρώπων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα αδιαφορήσει για τη φύση. Κοιτάξτε πώς συνεχίζει το πρώτο εδάφιο από τη Ρωμαίους που παρέθεσα πιο πάνω: Και η ίδια η κτίση θα ελευθερωθεί από τη δουλεία της φθοράς, και θα μεταβεί στην ελευθερία της δόξας των παιδιών τού Θεού (ΡΩΜ 8:21). Άρα, ο Θεός ούτε για τον άνθρωπο αδιαφορεί ούτε για τη φύση. Προτεραιότητα, ωστόσο, έχει ο άνθρωπος καθώς για το καθετί ο Θεός έχει τον χρόνο Του, σύμφωνα με τις δικές Του άγιες προτεραιότητες.
Δεν είναι λίγοι οι προφήτες που κάνουν λόγο για αναδημιουργία της γης και αποκατάστασή της στην προ της πτώσεως κατάσταση. Θα αναφέρω ενδεικτικά ένα κομμάτι απ’ τον προφήτη Ησαΐα που μας δίνει μία πρόγευση αυτού: Και ο λύκος θα συγκατοικεί μαζί με το αρνί, και η λεοπάρδαλη θα αναπαύεται μαζί με το κατσικάκι· και το μοσχάρι και το λιονταράκι και τα σιτευτά μαζί, και ένα μικρό παιδί θα τα οδηγεί. Και η δάμαλη και η αρκούδα θα βόσκουν μαζί, τα παιδιά τους θα αναπαύονται μαζί, και το λιοντάρι θα τρώει άχυρο, όπως το βόδι. Και το παιδί που θηλάζει θα παίζει στην τρύπα της έχιδνας, και το απογαλακτισμένο παιδί θα βάλει το χέρι του στη φωλιά της οχιάς. Δεν θα κακοποιούν ούτε θα φθείρουν σε όλο το άγιό μου βουνό· επειδή, η γη θα είναι πλήρης της γνώσης τού Κυρίου, όπως τα νερά σκεπάζουν τη θάλασσα (ΗΣ 11:6-9).
Αυτή η εικόνα είναι μια περιγραφή του πώς θα είναι η γη ύστερα απ’ τη δεύτερη έλευση του Ιησού σε αυτήν. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι η γη θα υπάρχει για πάντα, γιατί όπως είπαμε στην αρχή εξυπηρετεί έναν σκοπό και εξαρχής είχε ημερομηνία λήξης. Δεν είναι τίποτα άλλο από ένα αντίτυπο, μια ασπρόμαυρη φωτοτυπία θα μπορούσαμε να πούμε της επουράνιας γης, η οποία θα μείνει για πάντα. Να ποια είναι η τελική κατάληξη των πραγμάτων σύμφωνα με τον Ιωάννη και το βιβλίο της Αποκάλυψης: Και είδα έναν καινούργιο ουρανό και μια καινούργια γη· επειδή, ο πρώτος ουρανός και η πρώτη γη παρήλθε· και η θάλασσα δεν υπάρχει πλέον Και εγώ ο Ιωάννης είδα την άγια πόλη, την καινούργια Ιερουσαλήμ, που κατέβαινε από τον Θεό, από τον ουρανό, ετοιμασμένη σαν νύφη στολισμένη για τον άνδρα της. Και άκουσα μια δυνατή φωνή από τον ουρανό, που έλεγε: Δέστε, η σκηνή τού Θεού μαζί με τους ανθρώπους, και θα σκηνώσει μαζί τους, κι αυτοί θα είναι λαοί του, κι αυτός ο Θεός θα είναι μαζί τους Θεός τους. Και ο Θεός θα εξαλείψει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, και ο θάνατος δεν θα υπάρχει πλέον· ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πλέον· επειδή, τα πρώτα παρήλθαν (ΑΠΟΚ 21:1-4).
ΜΟΜΦΗ 3η: Ο ΘΕΟΣ ΩΣ ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ ΠΟΥ ΝΟΙΑΖΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΗ ΦΗΜΗ ΤΟΥ
Σε πολλά σημεία, η ταινία υπαινίσσεται ότι ο Θεός χρησιμοποιεί την ύπαρξη του ανθρώπου ως έμπνευση για το ποίημά Του και μάλιστα εις βάρος της γης που είναι αναγκασμένη να ανέχεται τους ανθρώπους επάνω της. Παρ’ όλες τις ζημιές που κάνουν δεν τους καταστρέφει, ούτε όμως λύνει τα προβλήματά τους, (βλ. σκηνή με όχλο που φωνάζει: «Μας εγκατέλειψες») οδηγώντας, έτσι, τους θεατές στο συμπέρασμα ότι ο Θεός τα κάνει όλα αυτά χάριν του εαυτού Του, της ευχαρίστησής Του και εξαιτίας κάποιων σκοπιμοτήτων με καλλιτεχνικό κίνητρο. Μια άλλη σκηνή με παρόμοιο μήνυμα είναι η σκηνή με το ρομαντικό δείπνο, όπου ο συγγραφέας προτιμά να υποδεχτεί για δεύτερη φορά τους επισκέπτες και θαυμαστές του έργου του εξαιτίας της ανάγκης του για επευφημίες, παρά να δώσει χρόνο στη σύζυγό του. Η σκηνή αυτή ακολουθείται από τον βανδαλισμό του σπιτιού από τους εισβολείς, με τη «γυναίκα» να τρέχει από πίσω να καθαρίσει ή να διορθώσει και τον ποιητή να προσπαθεί να την καθησυχάσει με τα εξής λόγια: «Είναι μόνο πράγματα, μπορούν να αντικατασταθούν». Η κορύφωση της «εγωπάθειας» είναι η προσφορά του υιού του στο αχόρταγο κοινό, χάριν της φήμης και της αυταρέσκειάς του.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η λέξη ποίημα στην Αγία Γραφή αναφέρεται δύο φορές. Η πρώτη σε σχέση με τη φυσική δημιουργία η οποία περιλαμβάνει και τον άνθρωπο και μάλιστα προ της πτώσης, και η δεύτερη σε σχέση με τα αναγεννημένα δημιουργήματα εν Χριστώ. Ποίημα δηλαδή είναι η ζωή ενός ανθρώπου που αλλάζει και μεταμορφώνεται συνεχώς από το έργο του Αγίου Πνεύματος στην εικόνα του Ιησού, που Τον ακολουθεί και ζει μια ζωή που περιλαμβάνει καλά έργα και τη φανέρωση της δόξας του Θεού μέσα απ’ την υπακοή του επάνω στη γη. Όλα τα υπόλοιπα είναι μουτζούρες των ανθρώπων που ακόμα απειθούν στο ευαγγέλιό Του, τους οποίους περιμένει να μετανοήσουν και να έρθουν σε Αυτόν, ώστε από μουτζούρα να τους κάνει πάλι ποίημα δικό Του. Αυτό από μόνο του φανερώνει ότι ο Θεός δεν κάνει τίποτα με κίνητρο τον Εαυτό Του αλλά με κίνητρο την αγάπη και το αγαπημένο δημιούργημά Του, τον άνθρωπο, για τον όποιο έδωσε την ίδια τη ζωή Του και έχυσε το αίμα Του. Ο Θεός δεν είναι ματαιόδοξος αλλά έχει σχέδια, ακόμα κι αν επιτρέπει κάποια πράγματα προσωρινά που εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να βγάζουν κάποιο καλό. Και είναι μεγάλη βλασφημία να παρουσιάζεται η μεγαλύτερη θυσία ως εγωιστική πράξη με ιδιοτελή κίνητρα.
Η καλλιτεχνική ιδιοτροπία φαίνεται, επίσης, στον θυμό του συγγραφέα, όταν οι δύο πρώτοι επισκέπτες αγγίζουν και σπάνε το πολύτιμο κόσμημα που στολίζει το απαγορευμένο δωμάτιο. Εδώ είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η ταινία είναι και μια συμβολική αφήγηση της ιστορίας του ανθρώπου επάνω στη γη. Ο πρώτος άνδρας και η πρώτη γυναίκα συμβολίζουν τον Αδάμ κα την Εύα, ενώ οι δύο γιοι τους τον Κάιν και τον Άβελ. Όπως και στην αφήγηση της Γένεσης, ο ένας γιος σκοτώνει τον άλλο, ενώ ο δολοφόνος σημαδεύεται στο μέτωπο από τον συγγραφέα πάνω στην «προσπάθειά» του να τον σταματήσει. Στο σημείο αυτό πρέπει να πούμε ότι στον κήπο της Εδέμ ο Θεός δεν τους είχε απαγορεύσει να αγγίξουν κάποιο αγαπημένο κόσμημα, αλλά να φάνε από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού, που ήταν στην ουσία η κοινωνία με τον ίδιο τον διάβολο και η απόφαση να ζήσουν ανεξάρτητα από Αυτόν. Αυτός ήταν ο λόγος που τους έβγαλε έξω από τον Παράδεισο και όχι επειδή «βεβήλωσαν» κάποιο αγαπημένο φετίχ Του.
ΜΟΜΦΗ 4η: Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΔΙΑΦΟΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΣΟ ΤΗΣ ΓΗΣ ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ.
Αυτό μας λέει ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας, αφού παρουσιάζει τη γυναίκα του «συγγραφέα» ως υποτακτικό άβουλο ανθρωπάκι που πασχίζει να τον κρατά σε όλα ευχαριστημένο, ενώ εκείνος αδιαφορεί πλήρως για τα συναισθήματά της και όλα αυτά που της συμβαίνουν. Για παράδειγμα, δεν έχει πρόβλημα να δέχεται όλα τα είδη των ανθρώπων μέσα στο «σπίτι», χωρίς να νοιάζεται για το αν η γη επιβαρύνεται που αναγκάζεται να φιλοξενεί δια της βίας ένα σωρό βανδάλους, ενώ παράλληλα της έχει αφαιρέσει κάθε δικαίωμα λόγου. Επίσης, κάπου προς τη μέση της ταινίας, υπάρχει μια σκηνή που κάποιοι βάφουν το σπίτι, ενώ η γυναίκα τους φωνάζει: «σταματήστε!», θέλοντας να καυτηριάσει τη βάναυση επέμβαση των ανθρώπων στη φύση.
Στην επόμενη από αυτήν σκηνή, ο σκηνοθέτης βάζει στο στόμα του συγγραφέα τα εξής λόγια: «Ό,τι είναι δικό μου είναι και δικό σας», θέλοντας να ρίξει όλη την ευθύνη στον Θεό που επιτρέπει στους ανθρώπους να φέρονται έτσι στη φύση, σαν να μη σέβεται το ίδιο Του το δημιούργημα. Το ίδιο μοτίβο συνεχίζεται και αμέσως μετά, όταν ένας απ’ τους καλεσμένους χύνει στο τραπέζι ένα ποτήρι κρασί ενώ εκείνη τρέχει να καθαρίσει, θέλοντας να καυτηριάσει τις ζημιές που γίνονται στη φύση απ’ το ανθρώπινο χέρι, (μόλυνση περιβάλλοντος, κακοποίηση κ.α.) ενώ εκείνη πρέπει να διορθώνει ξανά και ξανά..
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εδώ πρέπει να πούμε ότι ο Θεός έβαλε αυτές τις λειτουργίες ανανέωσης ως έσχατο δείγμα ελέους για τον άνθρωπο, βάσει της πρόγνωσής Του για το τι επρόκειτο να επακολουθήσει.Όμως, αντί ο σκηνοθέτης να ευλογήσει τον Θεό ως ευεργέτη του -αφού και ο ίδιος ανήκει στο ανθρώπινο είδος-, τον κατηγορεί ως άσπλαχνο όσον αφορά τη στάση Του προς τη φύση και “πωρωμένο” συντηρώντας επάνω της ανθρώπους, ακόμη κι αν εκείνοι την καταστρέφουν. Το βασικό μήνυμα-μομφή είναι: «Οι άνθρωποι δεν σέβονται τη γη. Ο Θεός δεν τους σταματά, αλλά αγαπά πλάσματα που κανιβαλίζουν τη γη. Πώς μπορεί να επιτρέπει τέτοια βεβήλωση!»
Ο σκηνοθέτης, λοιπόν, καυτηριάζει τη λεηλασία της γης. Η αλήθεια είναι ότι ο κανιβαλισμός και οι φθορές επάνω στη γη δεν είναι στο θέλημα του Θεού, γι’ αυτό και στην Παλαιά Διαθήκη συναντούμε ένα σωρό οδηγίες για την προστασία και τη φροντίδα της. Μάλιστα, τα Σάββατα πέρα απ’ την ανάπαυση του ανθρώπου, εξυπηρετούσαν και την ανάπαυση της γης. Αξιοσημείωτο είναι ότι όσον αφορά τη Βαβυλώνια αιχμαλωσία του λαού Ισραήλ, ο Θεός λέει στους Ισραηλίτες ότι μία απ’ τις αιτίες που την επέτρεψε ήταν και η ανάπαυση της γης, καθώς εκείνοι δεν υπάκουαν στην εντολή του Σαββάτου. Συνεπώς, οι καταστροφές κάθε είδους που λαμβάνουν χώρα πάνω στη γη, δεν συμβαίνουν επειδή ο Θεός δεν νοιάζεται, αλλά έχουν αιτία την ανομία των ανθρώπων. Αν θέλουμε να το δούμε πιο βαθιά το ζήτημα, θα πρέπει να πούμε ότι η κατάσταση της γης είναι ένας αντικατοπτρισμός της καρδιάς τού ανθρώπου και η μόλυνση της ανθρώπινης καρδιάς συνεπάγεται και την ανάλογη κατάσταση στη φύση. Μάλιστα, στο Β’ Χρονικών 7:14, αναφέρεται ότι, αν οι άνθρωποι μετανοήσουν από την ανομία τους και επιστρέψουν στον Θεό, Αυτός θα θεραπεύσει τη γη τους!
Ο Θεός δεν αρέσκεται στις ζημιές που προκαλούν οι άνθρωποι πάνω στη γη που τους έβαλε. Μάλιστα, στην προς Ρωμαίους επιστολή 9:22, αναφέρεται ότι ο Θεός υποφέρει δείχνοντας μεγάλη μακροθυμία σε όντα καταρτισμένα σε απώλεια. Αλλοίμονο σε όποιον παρουσιάζει αυτήν την υπομονή και μακροθυμία σαν αδιαφορία ή αφέλεια και αποδίδει μώμο στον Θεό! Γνωρίζουμε ότι ο Θεός έδιωξε τον Εωσφόρο και αγγέλους που μόλυναν αρχικά τη γη του ουρανού. Θα έρθει η ώρα που κάθε βέβηλο ον θα ριχτεί έξω, όπως και οι πονηροί άγγελοι που είναι οι υπαίτιοι, μεταξύ άλλων, για την καταστροφή της φυσικής γης. Ο Θεός έχει διορίσει μια μέρα τελικής κρίσης των ασεβών ανθρώπων και πνευμάτων που επαναστάτησαν εναντίον Του και έφεραν χάος και καταστροφή μέσα στη δημιουργία Του.
Δεν πρέπει να παραλείψουμε να επισημάνουμε βέβαια, ότι ο σκηνοθέτης στη συγκεκριμένη ταινία μας λέει το αντίθετο απ’ αυτό που μας είχε πει στην προηγούμενη, τον «Νώε». Στον «Νώε» η μομφή ήταν ότι ο Θεός δεν αγαπά τους ανθρώπους, αλλά ενδιαφέρεται μόνο για τη φύση, την οποία θα κρατήσει ως κόσμημα, ενώ εκείνους θα τους καταστρέψει. Στη «Μητέρα» η κατηγορία είναι: Ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους και θέλει να διατηρήσει αυτούς, ακόμη κι αν εκείνοι καταστρέφουν το αγαπημένο του κόσμημα. Στον «Νώε» μας έλεγε ότι ο Θεός έφτιαξε τη γη σύμφωνα με το γούστο Του, και ότι οι άνθρωποι αξίζουν να πεθάνουν, ενώ στη «Μητέρα» ότι έφτιαξε τους ανθρώπους σύμφωνα με το γούστο του και ότι αξίζει να καταστραφεί η γη για χάρη τους!
Μάλιστα, και σε αυτήν την ταινία γίνεται υπαινιγμός στον κατακλυσμό, όταν δείχνει δύο νέους να κάθονται πάνω σε έναν νεροχύτη δοκιμάζοντας την αντοχή του και παρόλο που η «γυναίκα» τούς λέει να κατέβουν, εκείνοι δεν την ακούνε, μέχρι που ο νερυχύτης σπάει και το σπίτι πλημμυρίζει από νερό (Σημ: το νερό τρέχει απ’ το ταβάνι), ενώ οι άνθρωποι λένε «τιμωρούμαστε!»)
Αν και στον «Νώε» ο σκηνοθέτης μας είχε πει ότι ο Θεός ήταν που προκάλεσε τον κατακλυσμό, εδώ μας τα παρουσιάζει αλλιώς. Μας λέει ότι οι φυσικές καταστροφές αποτελούν αναμενόμενη αντίδρασή της, κάθε φορά που οι άνθρωποι «πειράζουν» κάποιο φυσικό μηχανισμό της, καυτηριάζοντας έτσι το ότι από τη μία οι άνθρωποι είναι αυτοί που προκαλούν ζημιές στη φύση οι οποίες αποβαίνουν σε βάρος τους, ενώ από την άλλη αποδίδουν τις ευθύνες για τις φυσικές καταστροφές στον Θεό θεωρώντας τες τιμωρία! Μάλλον ο ίδιος δεν έχει κατασταλάξει πλήρως για το τι ισχύει τελικά, αν και θα ήταν προτιμότερο να αποφασίσει πριν μοιραστεί μαζί μας τις «μεγάλες αλήθειες» που ανακάλυψε!
Αμέσως μετά, βάζει τον συγγραφέα να λέει στη γυναίκα: «Είναι εντάξει, θα το φτιάξουμε, μπορεί να φτιαχτεί», ενώ στους καλεσμένους του: «μα πού θα πάτε;» λες και ο Θεός δεν ξέρει τι να κάνει και πώς να χειριστεί τους ανθρώπους που έχει βάλει επάνω στη γη ή λες και φοβάται μην τους χάσει ακόμα κι αν εκείνοι βανδαλίζουν τη γη. Την ίδια ώρα, δείχνει τη γυναίκα να κλείνει έναν κρουνό στο υπόγειο υπαινίσσοντας ότι εκείνη τελικά διορθώνει και πάλι τις ζημιές, αν και τα εύσημα τα παίρνει πάντα ο Θεός.
Στο τέλος η «λύτρωση» απ’ όλο αυτό έρχεται μέσω της ερωτικής επαφής του «συγγραφέα» με τη «γυναίκα», η οποία έχει ως αποτέλεσμα την ανανέωσή της καθώς και ένα παιδί. Εδώ βλέπουμε για άλλη μια φορά να υπάρχει επιρροή από τις αρχαίες ειδωλολατρικές δοξασίες, σύμφωνα με τις οποίες η αναβλάστηση της γης ήταν αποτέλεσμα της ερωτικής επαφής της με κάποιον θεό από τον οποίο αποκτούσε και ένα παιδί. Παράλληλα, η σκηνή αυτή παραπέμπει και στον χριστιανισμό, υπονοώντας ότι το παιδί αυτό είναι ο Χριστός και το βιβλίο που εμπνεύστηκε να γράψει είναι η Καινή Διαθήκη. Αυτό φαίνεται απ’ τα λόγια της εκδότριας στον συγγραφέα: «είχα άγχος, νόμιζα ότι δεν θα ξαναέγραφες ποτέ», υπονοώντας ότι έχει ήδη γράψει κάποιο έργο, (Παλαιά Διαθήκη) και τώρα αυτό είναι κάτι καινούργιο. Ακόμα, φαίνεται όταν ο ίδιος λέει στη γυναίκα του όταν μαζεύονται στην πόρτα τους ένα σωρό θαυμαστές: «το καταλαβαίνουν όλοι, όμως επηρεάζει καθέναν με διαφορετικούς τρόπους», υπονοώντας τις διαφορετικές ερμηνείες των δογμάτων του χριστιανισμού. Επίσης, αργότερα δείχνει τον συγγραφέα να σημαδεύει τους πιστούς οπαδούς του στο μέτωπο με κάτι που μοιάζει με λάσπη, κάνοντας έμμεσες αναφορές στη μαθητεία και το βάπτισμα, ενώ αμέσως μετά δείχνει τους οπαδούς να κάνουν κάτι που παραπέμπει σε κάποιου είδους θρησκευτική τελετή, θυμίζοντας περιφορά εικόνων ή άλλων λειψάνων και συμβόλων. «Τα λόγια του και δικά σου» λέει ένας που θυμίζει ιερέα συνεχίζοντας να σημαδεύει πιστούς, ενώ στη συνέχεια δείχνει κάθε είδους παραφροσύνη που λαμβάνει χώρα πάνω στη γη, είτε προερχόμενη από τη θρησκεία, είτε από άλλους παράγοντες και που κάνει τη γη να «κοιλοπονά».
ΜΟΜΦΗ 5η: Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΗΜΠΟΡΟΣ ΝΑ ΣΥΜΜΑΖΕΨΕΙ ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΑΟΣ ΠΟΥ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ»
Μέσα σε αυτό το χάος, κάποια στιγμή δείχνει τον συγγραφέα να περνά ανάμεσα από έναν φτωχό όχλο και εκείνοι μόλις τον βλέπουν να λένε: «Αυτός είναι. Ο ποιητής. Δεν μας εγκατέλειψε ποτέ. Χρειαζόμαστε λεφτά, να φάμε..» Ενώ εκείνος απαντά: «Λυπάμαι.. Δεν μπορώ». Η κατηγορία αυτή είναι απ’ τις πιο παλιές και συνηθισμένες που υπάρχουν: Εάν ο Θεός είναι Παντοδύναμος και Αγαθός, γιατί δεν σταματά το κακό που υπάρχει; Άρα, ή δεν είναι Παντοδύναμος, ή δεν είναι Αγαθός, ή στερείται και τα δύο.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να διασαφηνίσω είναι η Παντοδυναμία του Θεού και το πώς αυτή λειτουργεί. Δηλαδή, το ότι ο Θεός είναι Παντοδύναμος δεν σημαίνει πως ό,τι κάνει, το κάνει απαραίτητα εξασκώντας υπερβολική δύναμη. Για παράδειγμα, αν και Παντοδύναμος, στο βιβλίο της Αποκάλυψης βλέπουμε τον Ιησού να χτυπά την πόρτα του ανθρώπου και όχι να τη σπάει. Ο Ιησούς θα μπορούσε να σταματήσει το μαρτύριο απ’ τα ξεπεσμένα δημιουργήματα Του, αλλά επέλεξε να το υποστεί χάριν της σωτηρίας τους. Θα μπορούσε να αποτρέπει κάθε κακό, αλλά τότε θα Τον κατηγορούσαμε για χρήση της Παντοδυναμίας Του σε βάρος της δικής μας ελευθερίας.
Από την άλλη, κανείς δεν θα επέλεγε να αποστραφεί με την ίδια του τη θέληση το καλό, αν ο Θεός δεν του έδινε την ελευθερία να το πράξει και να γνωρίσει μόνος του πού οδηγεί αυτή του η επιλογή και τι συνέπειες επιφέρει. Όσον αφορά το κακό, ο Θεός το σταματά σε ατομικό επίπεδο, όταν κάποιος επιλέγει να Του παραχωρήσει το δικαίωμα να έρθει μέσα στη ζωή του και να τα κάνει όλα νέα. Οι ελλείψεις, ωστόσο, υπάρχουν, καθώς πολλοί άνθρωποι ζητούν τον Θεό για τους λάθος λόγους. Αν και Αυτός περιμένει να Τον προσκαλέσουν για να τους ελευθερώσει αρχικά από το προσωπικό τους κακό και τη δουλεία τους σε αυτό μέσω της θυσίας του Υιού Του, εκείνοι δεν ενδιαφέρονται για κάτι τέτοιο, δεν αισθάνονται αυτού του είδους την ανάγκη, αλλά Τον θέλουν μόνο για να ικανοποιήσει κάποιες ανάγκες, κρατώντας, όμως, τις προσωπικές τους διαστροφές. Γι’ αυτό η μομφή αυτή είναι άτοπη και άδικη.
Όταν ο Ιησούς ήταν στη γη, που ως άνθρωπος ήταν τέλεια εικόνα του Θεού του αοράτου, φρόντιζε τους ανθρώπους, τους τάιζε, τους θεράπευε, τους ελευθέρωνε από πονηρά πνεύματα, τους ευεργετούσε. Αυτό ήταν μόνο ένα δείγμα για το τι Είναι ο Πατέρας κάθε στιγμή και ποιες είναι οι προθέσεις που έχει μέσα στην καρδιά Του για κάθε άνθρωπο μέχρι σήμερα. Το ότι οι προθέσεις αυτές δεν φανερώνονται όμως στις ζωές των ανθρώπων, κάποιων ή όλων, θέτει ζητήματα για το πως εκείνοι στέκονται απέναντί Του, δηλαδή για το αν πραγματικά Τον θέλουν, αν Τον πλησιάζουν, αν Τον πιστεύουν, αν είναι διατεθειμένοι έστω να Τον δοκιμάσουν στη ζωή τους. Διότι ο Θεός αν και είναι αγάπη, ωστόσο, δεν είναι υποχρεωμένος να δίνει, ούτε χρεωστά σε κανέναν, αλλά έχει έναν συγκεκριμένο Χαρακτήρα, τον οποίο, όπως σε κάθε σχέση και πριν οποιαδήποτε «συναλλαγή», χρειάζεται πρώτα να Τον γνωρίσεις. Και για να μην επεκταθούμε πολύ σε αυτό, θα πω μόνο ότι η σχέση μαζί Του ξεκινά επί τη βάσει μιας θυσίας, που η αποδοχή της είναι η προϋπόθεση για να ξεκλειδωθεί και κάθε άλλου είδους ευεργεσία. Και πάλι, δεν πρόκειται για κάτι που θέλει από σένα να Του δώσεις, αλλά για κάτι που θέλει να επιλέξεις εσύ πρώτο ανάμεσα σε όσα έχει να σου δώσει, και που στην πραγματικότητα το έχεις ανάγκη.
Οι προτεραιότητές Του έχουν να κάνουν με τη σωτηρία, που είναι το πιο επείγον αγαθό και που Του κόστισε πιο πολύ! Ποιο το νόημα να σου δώσει όλα τα αγαθά της γης, αλλά στο τέλος να χάσεις την ψυχή σου; Αλλοίμονο σε όποιον απορρίπτει τη θυσία, απαιτώντας όσα εκείνος κρίνει, νομίζοντας ότι μπορεί να Τον χρησιμοποιήσει όπως εκείνος επιθυμεί!
ΜΟΜΦΗ 6η: Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΦΡΩΝ ΚΑΙ ΣΕ ΤΕΤΟΙΟ ΒΑΘΜΟ ΕΓΩΠΑΘΗΣ, ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟΝ ΝΟΙΑΖΕΙ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΥΙΟ ΤΟΥ ΝΑ ΘΥΣΙΑΣΕΙ, ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΙ ΤΗΝ ΕΠΕΥΦΗΜΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΘΑΥΜΑΣΤΕΣ ΤΟΥ
Η ταινία ολοκληρώνεται με τη διένεξη ανάμεσα στη γυναίκα και τον «ποιητή» , ο οποίος μετά τη γέννηση του υιού τους, θέλει να πάρει το παιδί και να το δώσει στον μανιασμένο όχλο! Τελικά το καταφέρνει και ο όχλος φωνάζει «Αλληλούια» την ίδια στιγμή που κομματιάζει το παιδί! «Το μωρό μου» κράζει η γυναίκα. «Δεν είναι νεκρό» της απαντά ο τύπος που έχει τον ρόλο του ιερέα, θέλοντας να ονειδίσει τους χριστιανούς που λένε ότι ο σταυρωμένος Χριστός δεν πέθανε αλλά ζει μέχρι σήμερα. Αμέσως μετά, δείχνει ανθρώπους να κλαίνε σε μια σκηνή που θυμίζει επιτάφιο, θέλοντας να καυτηριάσει την αφέλεια/ανοησία των ανθρώπων που ακολουθούν τη θρησκεία. Το επόμενο πλάνο δείχνει ανθρώπους που τρώνε το κρέας του νεκρού μωρού – μια σκηνή που παραπέμπει στη θεία κοινωνία.
Η γυναίκα παρακολουθώντας όλη αυτή τη σκηνή, γεμάτη απόγνωση και οργή φωνάζει: «Σκότωσαν το μωρό μου!» Και ύστερα απευθύνεται στον ποιητή: «Εσύ το σκότωσες!». «Είναι φρικτό», της απαντά εκείνος. «Συγγνώμη, όμως δεν μπορούμε να το αφήσουμε να πεθάνει για το τίποτα, δεν μπορούμε. Ίσως αυτό που έγινε, να μπορεί να τα αλλάξει όλα. Όλους». Παρουσιάζει, λοιπόν, τον θάνατο του Ιησού σαν ατύχημα, σαν κάτι που του ξέφυγε απ’ τον έλεγχο στην προσπάθεια να κρατάει ευχαριστημένο το κοινό του. Μας λέει ότι ο θάνατος του Ιησού δεν ήταν κάτι που ο Πατέρας Θεός το είχε προσχεδιάσει, αλλά κάτι που προέκυψε και που στη συνέχεια ο Θεός προσπάθησε -λόγω μιας ανεξήγητης μαλθακότητας- να το χρησιμοποιήσει για καλό, υπονοώντας έτσι ότι η θυσία του Χριστού δεν αλλάζει τους ανθρώπους, αλλά τους αφήνει ίδιους.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτή είναι και η χειρότερη κατηγορία της ταινίας που αγγίζει τη βλασφημία. Ο σκηνοθέτης κατηγορεί τον Θεό που θυσίασε τον Υιό Του, αντί να Τον ευχαριστήσει και να δεχθεί αυτήν τη σωτηρία για να σωθεί. Έτσι, μετατρέπει τη μεγαλύτερη θυσία σε ασέλγεια και την υπέρτατη πράξη αγάπης σε μωρία και παράνοια. Παρουσιάζει το μέγα έλεος του Θεού και τα σπλάχνα Του ως τη μέγιστη διαστροφή και ψύχωση!
Εδώ, θα πρέπει πάλι να πούμε τα αυτονόητα για αυτούς που δεν τα ξέρουνγνωρίζουν. Ο Ιησούς είπε “κανείς δεν αφαιρεί από μένα την ψυχή μου. Έχω εξουσία να την βάλω και να την πάρω πίσω ξανά. Αυτή την εντολή πήρα απ’ τον Πατέρα μου” (ΙΩΑΝ 10:18). Στο βιβλίο της Αποκάλυψης, μάλιστα, μας φανερώνεται ότι ο Ιησούς ήταν το σφαγμένο αρνί προ καταβολής κόσμου, που σημαίνει ότι, ακόμη και πριν φέρει στην ύπαρξη τον άνθρωπο, ο Θεός είχε ορίσει μια εγγύηση λύτρωσης σε περίπτωση που θα έπεφτε, και ο ίδιος ο Ιησούς είχε αναλάβει να θέσει τη ζωή Του ως αντίλυτρο. Οι άνθρωποι, λοιπόν, που πιστεύουν στον Κύριο δεν είναι ηλίθιοι, αλλά έχουν καταλάβει την ΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ αξία που έχει αυτή η αντικαταστατική θυσία. Εκτιμούν την αμέτρητα μεγάλη δωρεά του Θεού, ταπεινώνονται ενώπιόν Του και αναγνωρίζουν την ανάγκη τους. Τέλος, δεν είναι άνθρωποι που παραμένουν ίδιοι – αν και μπορεί να υπάρχουν και αυτοί που εκμεταλλεύονται τον Ιησού για δικό τους όφελος- αλλά, όσοι ανταποκρίνονται γνήσια στην αγάπη Του, δέχονται τη συγχώρεση και χτίζουν μια ζωντανή σχέση με τον Ιησού, αλλάζουν αληθινά και αμετάκλητα. Τα παλιά πεθαίνουν και όλα γίνονται καινούργια.
Επίσης, παρουσιάζει τη θεία κοινωνία σαν κανιβαλισμό, αντλώντας δικαίωμα απ’ τη θεολογία της μετουσίωσης. Εδώ, λοιπόν, πρέπει να πούμε ότι η θεία κοινωνία δεν είναι κανιβαλισμός, αλλά ανάμνηση της μοναδικής θυσίας που έγινε μία φορά για πάντα και αποτελεί, ταυτόχρονα, ομολογία ότι συνεχίζει ο πιστός να θέλει τη ζωή τού ΑΝΑΣΤΗΜΕΝΟΥ Χριστού μέσα του δια του Αγίου Πνεύματος. Αποτελεί, επίσης, συμβολισμό μιας πνευματικής πραγματικότητας: τρώμε το σώμα του Ιησού όχι κυριολεκτικά αλλά με πνευματικό τρόπο, η ψυχή μας δηλαδή χορταίνει απ’ τον λόγο Του, ενώ η συνείδησή μας «πίνει» το αίμα Του, σβήνει δηλαδή ο Θεός τις ενοχές από παραπτώματα μέσω της συγχώρησής Του. Να πούμε ακόμα ότι η θεία κοινωνία, αν και προορίζεται για όλους τους ανθρώπους, ωστόσο δεν δίνεται σε όλους (η ταινία παρουσιάζει κάθε “καρυδιάς καρύδι” να συμμετέχει σε αυτήν), αλλά σε όσους μετανόησαν και γι’ αυτό έχουν βάλει τον εαυτό τους σε έναν δρόμο μετάνοιας, πίστης και συμπόρευσης με τον Αναστημένο από τους νεκρούς Ιησού.
ΜΟΜΦΗ 7η: Ο ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΕΙ ΤΟ ΚΑΛΟ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΚΟ
Καθ’ όλη τη διάρκειά της, η ταινία δείχνει τον Θεό να αγαπά τους ανθρώπους αλλά για τους λάθος λόγους. Τον παρουσιάζει σαν να μην μπορεί να ξεχωρίσει ανάμεσα στο κακό και στο καλό και σαν να χαϊδεύει κάθε διαστροφή και εγωιστική συμπεριφορά τους επάνω στη γη. Σαν η αγάπη Του, δηλαδή, να είναι παράλογη. Επιπλέον, Τον παρουσιάζει σαν να μην έχει κανένα συναίσθημα για τους ανθρώπους τής οικογένειάς Του ενώ παράλληλα δείχνει μια παράλογη συμπάθεια για όλους τους ξένους. «Έσφαξαν τον γιο μας, είσαι τρελός» ουρλιάζει η γυναίκα σε μια σκηνή προς το τέλος. «Εσύ κι εγώ πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να τους συγχωρέσουμε» της απαντά εκείνος. «Άκουσέ τους, έχουν μετανιώσει». Μ’ αυτό τον τρόπο παρουσιάζει τη συγχώρηση σαν αδυναμία και κάποια μορφή τρέλας, χωρίς κανένα νόημα. Περνά το μήνυμα ότι οι άνθρωποι δεν αξίζει να συγχωρεθούν, αντιθέτως τους αξίζει να πεθάνουν και ότι αποτελεί παραφροσύνη το να πιστεύει κάποιος ότι μπορούν να αλλάξουν – ούτε η θυσία μπορεί να τους αλλάξει! Παραμένουν ίδιοι και η ενασχόλησή τους με τη θρησκεία δεν είναι τίποτα άλλο από συμμετοχή σε μια «ανοησία» που τους πρόσφερε ένας Θεός παράφρων, ο οποίος αρέσκεται να ζει με την ψευδαίσθηση ότι μετανοούν! Άρα, μάταια τους δημιούργησε και η ύπαρξή τους αποτελεί αποτυχία. Αυτή είναι η γνώμη του σκηνοθέτη για το ανθρώπινο είδος – στο οποίο ανήκει και ο ίδιος.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πρέπει να πούμε ότι ο Θεός δεν είναι μύωπας, ούτε αγαπά τους ανθρώπους επειδή είναι διεστραμμένοι. Μάλιστα, η Γραφή μάς λέει ότι μισεί την αμαρτία και ουδόλως αθωώνει τον ένοχο. Η αγάπη του Θεού δεν προέρχεται από κάποιο στοιχείο που μπορεί να βρεθεί σε μας, αλλά από τη δική Του καρδιά, επειδή ο Ίδιος είναι αγάπη. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Θεός την ίδια στιγμή δεν είναι και δικαιοσύνη, γι’ αυτό και η τέλεια λύση είναι ο σταυρός του Υιού Του, επάνω στον οποίο η δικαιοσύνη και η αγάπη συναντήθηκαν. Η δικαιοσύνη του Θεού ικανοποιήθηκε καθώς όλη η οργή Του έπεσε επάνω στον αθώο, ώστε να αθωώσει τους ενόχους!
Όσον αφορά τη θρησκεία ή τη συμμετοχή σε θρησκευτικές εκδηλώσεις, πράγματι αυτά δεν μπορούν να αλλάξουν κανέναν, μάλιστα ο πρώτος που το γνωρίζει αυτό είναι ο ίδιος ο Θεός! Η πίστη, όμως ,στο εξιλαστήριο έργο του Ιησού, οδηγεί σε μετάνοια και αλλάζει! Δεν αφήνει τον άνθρωπο ίδιο, αλλά τον ανασταίνει πνευματικά, τον μεταμορφώνει από δόξα σε δόξα, μετατρέποντάς τον από αμαρτωλό σε ένα τελείως καινούργιο δημιούργημα.
Αυτοί που υποστηρίζουν ότι η θυσία του Χριστού έγινε μάταια, είναι μύωπες και μάλιστα εθελοτυφλούν, επειδή η προδιάθεση της καρδιάς τους απέναντι στην αγάπη Του είναι αρνητική. Ο Ιησούς είπε ότι οι άνθρωποι αγάπησαν το σκοτάδι περισσότερο παρά το φως, επειδή τα έργα τους ήταν πονηρά (ΙΩΑΝ 3:19). Χειρότερο όμως είναι το να προσπαθούν να μεταβάλουν το φως του Θεού σε σκοτάδι, αναμιγνύοντάς το με το δικό τους. Θα γίνει κατά την «πίστη» τους, θα λάβουν κατά τα έργα τους και θα κριθούν με το μέτρο που οι ίδιοι κρίνουν.
